Parenteel van Gerrit Robberts Radijs
door Ida Verhaar
Internetbewerking: M.H.H. Engels, mei 2021
In memoriam George G. Schepperle, doopsgezind predikant (Winterswijk 1939 - Leeuwarden 2020)
6-1-2022:
N.B. De nieuwste versie is gepubliceerd in het Genealogysk jierboek 2021, dat eind dat jaar is verschenen.
Gerrit Robberts Radijs leefde in de 16e eeuw in
Friesland. De achternaam is opvallend en dat nodigde uit tot een nader
onderzoek. Het blijkt een familie vol met predikanten, deurwaarders, procureurs,
advocaten en burgemeesters. Maar ook een moeilijke familie om te onderzoeken,
vanwege de verwarrende voornamen. Want de naam Gerrit wordt van vader op zoon
overgedragen, maar liefst vier generaties na elkaar. En dat leidt dus tot drie
personen die Gerrit Gerrits Radijs heten, die allemaal in Franeker hebben
gestudeerd, allemaal in dienst waren van het Hof van Friesland en waarvan er
twee ook nog eens substituut procureur-generaal werden. Als dat geen bron van
verwarring is! Dat zie je ook terug in diverse geschiedschrijvingen, waarin het
niet ongewoon is dat de diverse leden van de familie door elkaar gehaald
worden.
De herkomst van de naam Radijs is niet duidelijk. Aan de
universiteit van Franeker werd hun naam gelatiniseerd tot Raphanus (de groente
radijs). Ook zie je soms rond 1600 de naam Rodius, Rhodis, Radiis of Radius
(straal) terug. De familie-overlevering wil dat de Duitse naam von Strahlen
gelatiniseerd is tot Radius [Apotheek Radijs – voor een gezond Hoogeveen], maar
bewijs is er niet voor gevonden.
Speciale dank gaat uit naar George Schepperle, overleden
2020, die mijn fascinatie voor deze familie deelde en wiens archief ik heb
geërfd. Hij heeft mij op het spoor gezet van een deel van de bronnen die in dit
document vermeld zijn.
Eerste generatie
I Gerrit Robberts Radijs
Geboren ong. 1540, overleden
feb. 1607, trouwt 1. Be.. M..; trouwt 2. Rinske Harmens 28-2-1601.
Gerrit leeft de jaren vóór 1581 in Norden, Emderland
(Oost-Friesland, nu Duitsland). Het is niet duidelijk of hij daar vandaan komt,
of dat hij met zijn gezin daar alleen tijdelijk is. In [Civiele Sententie Hof van Friesland – 14-7-1604,
toegang 14, inv.nr. 16484] spreken zoon Cornelis Gerrits en zijn tegenpartij
(de curatoren over Ansck Claes Holst) elkaar tegen: Cornelis meldt dat zijn
ouders in Norden in ballingschap leven op de vlucht voor de Spaanse tirannie;
zijn opponenten stellen dat zijn ouders in Norden, Emderland geboren zijn.
Hoe het ook zij, na de reformatie verhuist Gerrit met zijn gezin vanuit
Norden naar de regio Leeuwarden en wordt in 1581 predikant te Marssum. In 1592
wordt hij te oud bevonden voor het ambt; het duurt nog tot 11-6-1602 voor hij
daadwerkelijk met emeritaat kan [Romein dl 1, pag. 58].
Gerrit trouwt met Be.M. We kennen alleen haar voorletters,
van een uitgesleten grafsteen in de Jacobijnerkerk in Leeuwarden [memorabilia boeknr. 3537], waar zij samen met Gerrit
begraven ligt.
Het opschrift: Ao ...d...emb. sterf d eerbare Be...
M. ... … … …
de huysfro...
mr G… Radys predicant tot Marsum
Ao ...
february sterf d eersame
m Gerrit Radijs en legge hier
b...
Onderaan is het alliantiewapen van hun huwelijk afgebeeld,
met beider familiewapens -onherkenbaar geworden- via een liefdeslint aan een
ring met elkaar verbonden.
Gerrit hertrouwt op 28-2-1601 in Leeuwarden met Rinske
Harmens. In het trouwregister van het gerecht staat: Den laesten febrij 1601
– Mr. Geerijt Radijs Dienaer des Godts woordes tot Marsum en Rins Harmensdr
worden de proclamatien hunder echt gegundt [trouwboek, trouwboek].
In juli 1606 wordt er nog een half jaar pensioen uitgekeerd aan Gerrit Radijs [NT 5 inv nr 2658]. In 22-1-1608 staat vermeld: Rins
Harmensdr weduwe w. Gerrijt Radijs d'olde ordonnantie verleent tot stuijn van
haer sobere staet d somma van 12 ₤ [NT 5, inv nr 2659]. We weten van de grafsteen dat
Gerrit in februari is overleden. Dat moet dus februari 1607 geweest zijn. In de
eerdergenoemde akte van 14-7-1604 worden naast Cornelis ook zijn broers Gerrit
en Willem genoemd, en zussen Hester en Hylcke.
Uit het eerste huwelijk:
·
Gerrit Radys, volgt II-a.
·
Willem Radijs, volgt II-b.
·
Hester Radijs, volgt II-c.
·
Jan Radijs (speculatief), volgt II-d.
·
Hilcke Radijs, volgt II-e.
·
Cornelis Radijs, volgt II-f.
·
Otto Radijs, volgt II-g.
Uit het tweede huwelijk (zeer speculatief):
·
Rebecka Radijs, volgt II-h.
II Tweede generatie
II-a Gerrit Gerrits Radijs,
Geboren rond 1570, trouwt
Auck Ritskes Amingha 20-5-1598
Gerrit is student in Franeker vanaf 1592 (student AAF-154 [Zijlstra]),
notaris vanaf 1596 in Idaarderadeel [E. Vellinga Keysers
Orkena]. Hij wordt benoemd tot eerste deurwaarder van het Hof van Friesland
op 13-3-1601 [Burmania]. Op de lijkstatie van Willem Lodewijk van
Nassau in 1620 staat hij afgebeeld en vermeld [Rijksmuseum].
Op 10-5-1628 wordt hij benoemd tot substituut
procureur-generaal [Burmania] en zal dat blijven tot 1637. Daarna is hij
weer notaris. Gerrit en zijn oudste zoon Richaeus staan ook afgebeeld in de
lijkstatie van Ernst Casimir in 1633, Gerrit als substituut procureur en
Richaeus als deurwaarder [MpaginaE
en Rijksmuseum].
Gerrit trouwt op 20-5-1598 in Leeuwarden met Auck Ritskes
Amingha [trouwboek].
Auck is de dochter van Ritske Sickes en Auck Claasdr, aldus een akte inzake de
erfenis Auck Ritskedr van haar ouders [pag 122: HvF Quaclappen 360 acte 5-2-1602]. In een schuldbekentenis staat ze vermeld met achternaam
Amingha. In deze akte van 1-3-1605 zijn Willem en Cornelis Radijs getuigen bij
het echtpaar [hypotheekakte]. Het echtpaar krijgt 16 kinderen, van
wie er vijf heel jong sterven:
·
Richaeus Radijs, volgt III-a.
·
Rebecka Radijs, volgt III-b.
·
Auckien Radijs, geboren 10-7-1605 in Leeuwarden [doopboek].
·
Jan Radijs, volgt III-c.
·
Anna Radijs, geboren op 10-2-1608 in Leeuwarden [doopboek]. Overleden vóór 1613.
·
Auck Radijs, geboren op 28-6-1609 in Leeuwarden [doopboek]. Overleden vóór 1617.
·
Sicke Radijs, geboren op 11-7-1610 in Leeuwarden [doopboek]. Overleden vóór 1614
·
Gerrit Radijs, volgt III-d.
·
Antie Radijs, geboren op 8-8-1613 in Leeuwarden [doopboek].
·
Sicke Radijs, geboren 2-9-1614 in Leeuwarden [doopboek]. Overleden vóór 1619.
·
Robbert Radijs, geboren op 26-11-1615 in Leeuwarden [doopboek]. Overleden vóór 1621.
·
Auck Gerrits Radijs, volgt III-e.
·
Sixtus Radijs, volgt III-f.
·
Robarties Radijs, geboren op 29-3-1621 in Leeuwarden [doopboek]. Hij is onderbarbier op de Nassouw 1641-1642
van Texel naar Batavia [VOC].
·
Hijltie Radijs, volgt III-g.
·
Berber Radijs, geboren op 20-3-1625 in Leeuwarden [doopboek]. Ze sterft daar op 8-9-1687 [begraafboek].
II-b Willem Gerrits Radijs,
Geboren ca. 1570 in Norden,
Emderland, overleden ca. 1644, trouwt 1. Antke Harmanni Curiander 18-3-1603,
trouwt 2. Agnes Drusius 11-11-1626
Willems geboorteplaats staat vermeld bij zijn
trouwaantekening. Hij trouwt op 18-3-1603 in Leeuwarden met Antke Harmanni
Curiander, dochter van Harmen Abeli Curiander [trouwboek]:
den 26 febij 1603 – Willem Radijs deurwaarder Hoff van Frieslant, geboeren tot
Noerden, sone van Gerrit Robberts Radijs dienaar des Godtes woorden in dorpe
Marssum ende Anneke Harmanni, dochter van Harmanno Abels gewaldige provoost [gevangenisdirecteur]
des Frieschen Regiments. In de akte van 14-7-1604 betreffende broer
Cornelis wordt ook over dit huwelijk van Willem met Antke gesproken [Civiele Sententie Hof van Friesland – 14-7-1604,
toegang 14, inv.nr. 16484].
Willem is deurwaarder voor het Hof van Friesland tot 1640 [opvolging].
Antke overlijdt vóór 1626, zie [schuldbekentenis]. Willem hertrouwt op 11-11-1626 in
Leeuwarden met Agnes Drusius, 43 jaar oud [trouwboek].
Agnes is geboren in 1582 in Leiden als dochter van Johannes Drusius en Maria
van der Varent [MpaginaE].
Johannes Drusius (of van den Driesche) studeert Hebreeuws aan de Universiteit
van Cambridge en is van ca. 1572 tot 1576 hoogleraar Oosterse talen in Oxford.
Hij is daarna tot 1585 hoogleraar Oosterse talen in Leiden en van 1585 tot 1616
hoogleraar Oosterse talen Universiteit van Franeker [Abel Curiander: leven en
werken van Johannes Drusius en wikipedia].
Agnes Drusius is eerder getrouwd met Abel Curiander, een broer van Antke. Er
zijn uit dit huwelijk geen kinderen bekend.
Op 26-2-1631 leent Willem 1200 car. gl. van de Heren
Gedeputeerden “strekkende tot rantsoen en verlossinge van zijn broers zoon
Jan [Gerrits] Radijs gefangen bij den Turxschen Keyser” [hypotheekboek, pdf 107]. Willem woont in Droevendal;
zijn kinderen verkopen dit huis na zijn dood. Op 2-5-1644 wordt hij vermeld als
gestorven, getuige deze akte [groot consentboek fol 102 pdf 205]: Hermanus
Radijs ende Gerrijt Radijs sampt Antie Radijs met consent van Adam Milant …
echteman … te samen erfgenamen van wijlen Willem Radijs, in leven deurwaarder
hoff van Friesland, … overgedragen te hebben aan Mercelus Gouverts en Maijke
Marcus .. actuale eijgendom van sekere twee camers ... staande & gelegen in
Droevendal binnen Leuwarden. Van de kinderen (hieronder) worden Jan en Anna
worden in deze akte niet genoemd, dus zijn vóór 1644 waarschijnlijk al
overleden.
Uit het eerste huwelijk:
·
Jan Radijs, geboren op 19-2-1604 in Leeuwarden. [doopboek]. Hij overlijdt vóór 1644.
·
Anna Radijs, geboren op 6-2-1605 in Leeuwarden. [doopboek]. Zij overlijdt vóór 1644.
·
Harmannus Radijs, geboren op 4-5-1606 in Leeuwarden [doopboek] Hij is landmeter voor het Hof van Friesland
vanaf 25-6-1627 [MpaginaE]
en sterft in november 1654 in de leeftijd van 48 jaar [Hof van
Friesland, statenarchief invnr. 2580-2589 - band B Fol 411].
·
Gerardus Radijs, geboren op 22-11-1609 in Leeuwarden [doopboek].
·
Antie Radijs, volgt III-h.
Inzet: Hof van Friesland
De familie Radijs bracht diverse deurwaarders voort: broers
Willem en Gerrit waren met hun trouwen rond 1600 beide deurwaarder. Er waren
steeds vier deurwaarders die in opdracht van het Hof van Friesland zorgden voor
uitvoering van het recht, door het uitbrengen van dagvaardingen en het veilen
van bezittingen van mensen in heel Friesland om hun schulden af te betalen.
Eigenlijk net als vandaag de gerechtsdeurwaarder dus.
Als symbool van hun ambt dragen ze de deurwaardersstaf. Gerrit
wordt 13-3-1601 zelfs 1e deurwaarder en is in die functie te zien op
de begrafenisstoet van Willem Lodewijk van Nassau in 1620. In 1628 krijgt
Gerrit wederom promotie en wordt hij benoemd tot substituut
procureur-generaal. Hij heeft zijn zoon Richaeus ofwel Ritske dan al (laten)
benoemen tot deurwaarder. Zij staan beide op de begrafenisstoet van Ernst
Casimir in 1633.
Het blijft allemaal wel heel erg binnen de familie. Na
Gerrit Gerrits (II-a) volgt zijn zoon Gerrit (III-d) hem op in 1637. Hij
bedingt loonsverhoging, zo lezen we in het Naamregister der rentmeesters van
de domeinen …. Hij zal 20 jaar substituut blijven. Na zoon Gerrit gaat het
ambt over naar broer Sixtus, meestal Sicke genoemd (III-f). Hij is op zijn
beurt te zien in de begrafenisstoet van Willem Frederik in 1665. Zie III-f.
Harmannus Radijs, de zoon van Willem, was ook in dienst van
het Hof van Friesland. Hij reisde als landmeter de hele provincie door om
percelen op te meten en kadastrale kwesties op te lossen.
Hieronder foto’s van het door E.W. Burmania prachtig
geannoteerde boekje Naamregister der rentmeesters ….
II-c Hester Gerrits Radijs.
Geboren ca. 1580 in Norden,
Emderland, overleden 1646, trouwt 1. Albert Jodocus Brantzum 24-8-1605, trouwt
2. (speculatief) vóór 1620 Benne Yppes Meijnsma
Hesters geboorteplaats is te lezen in de trouwaantekening
bij haar eerste huwelijk op 24-8-1605 in Leeuwarden. Ze trouwt met Albert
Justinus Brantzum, geboren in Enkhuizen [trouwboek]:
Albert Brantzum zoene van Dr. Jodoco Branzum advocat Hoff van Vrieslant
binnen de stadt Enckhuijsen geboertich en Hester Radijs de dochter van Gerardo
Radijs d’olde te Norden an Oestfryslandt geboertig worden de prlamatien hunder
echt gegundt.
Albert is de zoon van Jodocus/Joost Brantsum (secretaris van
Menaldumadeel, mede-eigenaar van Brantzum saet te Menaldum) en Tetgen (ook
geschreven als Teties) Isbrandsdr [grafregister
Jacobijnerkerk]
Albert is biersteecker van beroep, en in deze akte
staat hij vermeld als swager van Gerrijt Radijs, eerste deurwaarder [hypotheekboek, pdf 91, 20-5-1611]. In een
schuldigverklaring van 22-5-1616 staat behalve Albert’s vader Jodocus ook
Willem Radijs garant voor de schuld [hypotheekboek]. Niet lang daarna overlijdt hij in
Leeuwarden, want wordt Hester Radijs als weduwe van Albert Brantsum vermeld [recesboek, pdf blz 145, akte 11-11-1616].
Het is waarschijnlijk dezelfde Hester Radijs die hertrouwt
met Benne Yppes Meijnsma, notaris, geboren rond 1587, overleden op 5-6-1627 in
Buitenpost [GJ 2010]. In 1620 kopen Benne en Hester in Buitenpost
grond van Joucke Jansz tegen twee "bruinharige veulens", gewaardeerd
op 60 gl en 25 daalders [GJ 2010ck
span>]. Dan zijn ze dus al getrouwd. Deze zelfde
Hester Radijs wordt tegelijk met Aeffke Brantsum en Teetske Brantsum genoteerd
in een inventarisatie in 1645 van lidmaten in Buitenpost. Meer achtergronden van de
theorie over dit tweede huwelijk zijn terug te vinden bij Aeffke Brantzum
III-i.
Uit het eerste huwelijk:
·
Aeffke Brantzum, volgt III-i.
·
Gerardus Brantzum, geboren op 29-4-1608 in Leeuwarden [doopboek], waarschijnlijk overleden vóór 1613.
·
Tetske Brantzum. Ze is geboren op 13-3-1611 in Leeuwarden [doopboek], en genoteerd als lidmaat in Buitenpost bij
een inventarisatie 1645 [lidmaten].
·
Gerrit Brantzum. Hij is geboren op 16-6-1613 in Leeuwarden [doopboek].
Uit het tweede
huwelijk:
·
Epeus Meijnsma, volgt III-j.
II-d Jan Gerrits Radijs
Het is niet zeker dat Jan Gerrits Radijs een zoon is van
Gerrit Robberts Radijs. In notulen van de Admiraliteit uit 1601, waarvan de
Friese afdeling op dat moment gevestigd is in Dokkum, wordt Jan Gerrits Radijs
genoemd als opsiender der convoyen tot Oterdum, bijv. op 13-3-1601 [mpaginae]. Hij komt echter in geen der andere
documenten voor als broer, zwager, of iets dergelijks.
Jan Radijs en Sijntgen Jans krijgen zoon Laurens in Amsterdam in augustus 1594
[doopboek]. Ook in Amsterdam is een vestiging van de Admiraliteit,
dus het zou dezelfde Jan Radijs kunnen zijn.
II-e Hilcke Gerrits Radijs.
Trouwt Abraham Gerards
20-10-1611
Hilcke is op 20-10-1611 in Roordahuizum getrouwd met Abraham
Gerards, predikant te Roordahuizum 1608-1626 [trouwboek]. Abraham is geboren rond 1582 en overleden
op 30-5-1626 in Roordahuizum. Grafschrift: [D]e laeste may 1626 sterf
Abrahamus Gerardi 18 continuele jaren gewesene predicant tot Roordahusum olt
sijnde 44 jaren en leit alhier begraven [memorabilia,
boeknr 5687]. Er zijn geen kinderen bekend.
II-f Cornelis Gerrits Radijs
Trouwt Ansck Claes Holst vóór
1618, overlijdt vóór 1645
Op 14-7-1604 diende voor het Hof van Friesland te Leeuwarden
een zaak, aangespannen door Cornelis Gerrits Radijs. Er wordt vermeld dat hij
chirurgijn was en gelegerd in Bellingwolde. Hij was verliefd op Ansck Claes,
die huiselijk verkeer had met zijn broers Gerrit en Willem Radijs in
Leeuwarden. Zijn liefde was beantwoord en hij had haar ten huwelijk gevraagd en
Ansck had daarin toegestemd. Maar nu het erop aankwam, wilden de curatoren geen
toestemming tot het huwelijk geven. Het Hof oordeelde dat de jongedame te jong
was en dat Cornelis haar heimelijk buiten weten van de curatoren met mooie
woorden aangezocht had. Het verzoek werk niet ontvankelijk verklaard en het
huwelijk ging niet door. [Civiele Sententie Hof van Friesland – 14-7-1604,
toegang 14, inv.nr. 16484].
Toch trouwt hij met haar: juni 1618 wordt Cornelis Radijs
met zijn huisvrouw Anna ingeschreven als lidmaat in Groningen (en juni 1624 staat
hij wederom vermeld, nu zonder Anna; is hij tussentijds elders geweest?) [lidmaten, 1618 en 1624 op 1 bladzijde]. In 1628 wordt
hij samen met Ansck genoteerd als lidmaat in Oudeschans, waarbij vermeld wordt
dat hij sergeant is onder hopman Cornelis Schaij [lidmaten].
Cornelis Radijs wordt door genealogen genoemd als de
stamvader van de ‘chirurgijnsfamilie Radijs, die een vooraanstaande positie
binnen het gilde bekleedde’. Het Groninger chirurgijnsgilde is opgericht in
1601 [Leuftink].
Ansck is de dochter van kapitein Claes Holstein en Armgardt
[lidmaten].
Ansck erft vastgoed in de stad Groningen van haar vader, te zien aan
transacties tussen 1629 en 1632: Cornelis Radijs, sergiant derato caverende
voor Anneke Holsten de somma van 400 gulden van Alexander Eelts en Wenneltijen
Metelen, onderpand haar huis staande in de westzijde op ’t Schoolhollum. En:
… huijsinge aan de westzijde op ’t Schoolhollum met hovinge geboomten en
plantagien ende stal daarachter geerfd van haar vader capitain Claes Holsten ….
[minuten van akten fol. 396].
Cornelis overlijdt vóór 1645 als in [RA Bredevoort Inv nr
414 fol 43] wordt gesproken over Anneken Holst, weduwe van Cornelis Radijs. Van
het echtpaar zijn twee zoons bekend:
·
Christoffer Radijs, volgt III-k.
·
Nicolaes Radijs, volgt III-l.
II-g Otto Gerrits Radijs,
Geboren ca. 1580, overleden
18-9-1640, trouwt 1. onbekend, trouwt 2. Maritje Jans 27-7-1627
Predikant op Terschelling 1611-1621 [betalingsregister]: Otto
Radijs predicant op der Schelling ter saecke vant maecken van een nijeu glas
inde kercke tot Midlants op d Schelling d selve geaccordeert ter somma van 30
₤ – 1617. En ook in [G.A. Wumkes, Tussen Vlie en Borne pag
154]: Otto Gerritsz Radijs is predicant voor Terschelling van 1611 tot 1621.
Bevestiging van patroniem Gerrits. Hij is predikant op Ens 1627-1637. Otto
Gerrits Radijs, predikant op Ens, hertrouwt op 27-7-1627 met Maritje Jans, uit
Nijmegen [trouwboek].
Op 29-9-1637 wordt Otto Gerrits Radijs, gewezen predikant op Ens op attestatie
van Ens naar Kampen beroepen [lidmaten pdf 4]. Maritje overlijdt op 14-5-1640 in
Kampen [gemeentearchief Kampen]. In het testament van weduwnaar Otto 29-4-1630
[gemeentearchief Kampen] spreekt hij over een zoon en dochter Gerrit en
Lijsbeth Radijs. Gerrit zal in 1636 trouwen en is dus een zoon uit het 1e
huwelijk; Lijsbet Radijs, jonge dochter, doet op 29-9-1655 belijdenis in
Kampen [gemeentearchief Kampen]. Zij is vermoedelijk een dochter uit het 2e
huwelijk. Otto overleeft zijn vrouw niet lang en sterft op 18-9-1640 in Kampen
[gemeentearchief Kampen].
Uit het eerste huwelijk:
·
Gerrit Radijs, volgt III-m.
Uit het tweede huwelijk:
·
Lijsbeth Radijs, volgt III-n.
II-h Rebecka Gerrits Radijs - speculatief
Geboren ca. 1605, trouwt
Cornelis Watringe 23-8-1629
In Groningen trouwt 23-8-1629 Rebecka / Beeckijn Radijs met
Cornelis Watringe uit Oudeschans [trouwboek]; met attestatie van Oudeschans [kerkboek]. Rebecka wordt bij het huwelijk door haar
moeder begeleid (naam niet genoemd). Cornelis Watringe staat vermeld als
controleur der konvooien in Bellingwolderzijl. In september 1638 gaat Rebecca (Bieke)
met attestatie van Oudeschans terug naar Groningen [lidmaten].
Cornelis Watringe wordt 9-3-1628 lidmaat in Oudeschans
tegelijk met Cornelis Gerrits Radijs en Ansck Claes Holst [lidmaten]. Toeval? Ook Cornelis Radijs is gelegerd in
Bellingwolde. Was er sprake van een vriendschapsband tussen de collega’s
Cornelis Radijs en Cornelis Watringe? De naam Watering komt vooral in Holland
voor (Delft, Leiden, Amsterdam) en helemaal niet in Groningen. Cornelis zal met
de konvooien meegereisd zijn. Het zijn allemaal vragen, maar feit is dat
Cornelis Watringe met een Radijs trouwt.
De kans bestaat dat deze Rebecka een dochter is van Gerrit
Robberts Radijs en Rins Harmens. Zij zou vernoemd kunnen zijn naar de eerste
vrouw van Gerrit Robberts, wier naam begon met Be… Zou dat Beeckijn geweest
zijn? Ook bij Gerrit, oudste zoon uit het eerste huwelijk van Gerrit Robberts
is zijn oudste dochter (en dus oudste kleindochter van Gerrit Robberts) Rebecka
genoemd. Dus het is heel wel mogelijk dat ook zij naar haar oma is vernoemd.
Mogelijk is Rins Harmens na 1608 naar Groningen verhuisd. In de lidmaten
administratie van Groningen is een gat tussen 1604 en 1610.
Door diverse genealogen wordt Rebecca Radijs wordt vaak
beschreven als vrouw van Wesselius Rhodius. De bron hiervoor is echter niet
terug te vinden. Misschien komt de verwarring uit het feit dat Radijs ook soms
als Rhodis of Rodies geschreven werd.
Er is een dochter bekend uit het huwelijk van Rebecka en
Cornelis Watringe (speculatief, vanwege de zeldzaamheid van de naam Wateringe
in de provincie Groningen, het feit dat ze haar oudste zoon Cornelis noemt en
het feit dat bij twee van haar vier huwelijken een neef Radijs trouwgetuige
is):
·
Lijsbeth Waterings, volgt III-o.
Derde generatie
III-a Richaeus Gerrits Radijs,
Geboren ca. 1602, overleden
vóór 1646, trouwt 1. Geertie Winolts 21-1-1632, trouwt 2. Dieucke Liupkes
17-2-1637
(In 1603 begint het oudste doopboek in Leeuwarden; in dit
doopboek zijn al zijn jongere broers en zussen opgenomen). Student in Franeker
vanaf 1621 (AAF-1872 [Zijlstra]).
Deurwaarder vanaf 24-2-1624, aldus Burmania in zijn aantekening bij Gerrit Gerrits
Radijs: Sijn soon Richaeus Radijs wierd 24 febr. 1624 aangest. om voor sijn
vader de exploicte buite de stad waar te neeme. Drie dagen later op
27-2-1624 wordt hij in een akte van garantie vermeld als deurwaarder en
opvolger van zijn vader Gerrit Radijs.
Hij trouwt op 21-1-1632
in Leeuwarden met Geertie Winolts [trouwboek].
Geertie is dochter van Winolt Wilmes en Maijcke Douwes. Ze overlijdt vóór 1635,
getuige deze akte met Ritske Radijs als erfgenaam van zijn kind bij zijn
overleden huisvrouw Geertie Winolts [akte 21-3-1635 pdf 177]. Hij hertrouwt op 17-2-1637
in Leeuwarden met Dieucke Liupkes, weduwe van Keimpe Jorryts [trouwboek].
Bij dat huwelijk is genoteerd dat Ritske eerste deurwaarder is, maar dat berust
waarschijnlijk op een fout. Ritske komt in de boeken van het Hof van Friesland
niet voor als 1e deurwaarder [zie afbeelding bij inzet Hof van
Friesland]. Richaeus overlijdt vóór 1646, getuige de akte waar zijn vader
de erfenis afhandelt van Geertie Winolts en Richaeus Radijs [Akte 21-3-1646 fol 48 pdf 49] en [Akte 19-9-1646 fol 180 pdf 184]. Uit het eerste
huwelijk:
·
Macke Radijs, geboren 24-10-1632 in Leeuwarden [doopboek].
Ze sterft vóór 1646 [akte 19-9-1646 fol 180].
III-b Rebecka Gerrits Radijs.
Geboren 8-1-1604, overleden
vóór 1674, trouwt Joannes Moda 5-8-1632
Rebecka is geboren op 8-1-1604 in Leeuwarden [doopboek] en doet belijdenis op 18-4-1630 in Leeuwarden
[lidmaten]. Ze trouwt op 5-8-1632 in Leeuwarden met
Joannes Moda, predikant te Lange Ackerschans (=Nieuweschans, Groningen) [trouwboek]. Johannes overlijdt in 1644. Op 25-7-1646
komt Rebecka met attestatie terug naar Leeuwarden [lidmaten]. Rebecka is overleden vóór 1674, als
vermeld wordt dat haar kinderen nog wonen in een huis aan de Korfmakerstraat in
Leeuwarden [hypotheekboek]. Uit dit huwelijk:
·
Geertje Moda, doet belijdenis 4-1-1650 [lidmaten].
·
Joannes Moda, volgt IV-a.
·
Hiltie Moda, doet belijdenis 8-6-1660 [lidmaten]. Ze sterft op 20-10-1690 [lidmaten].
·
Gerhardus Johannes Moda, volgt IV-b.
III-c Jan Gerrits Radijs.
Geboren 22-8-1606, overleden
vóór 1659, trouwt Geertrui Baltes Smits 7-2-1635
Jan is geboren op 22-8-1606 in Leeuwarden [doopboek]. Op 26-2-1631 leent zijn oom Willem Gerrits
Radijs 1200 car. gl. van de Heren Gedeputeerden “strekkende tot rantsoen en
verlossinge van zijn broers zoon Jan Radijs gefangen bij den Turxschen Keyser”
[hypotheekboek, pdf 107] In de kantlijn van de akte
staat dat dit bedrag op 19 jan 1632 werd kwijtgescholden: register der
resolutien en placaaten van hun edel mogenden de heeren staaten van Friesland.
Jan trouwt op 7-2-1635 in Leeuwarden met Geertrui Baltes
Smits [trouwboek],
dochter van Balthasar Smits en Wapcke Geertsdr. Jan overlijdt vóór 1659 [akte van weduwe Geertrui Baltes]. Na het overlijden
van Jan zijn er diverse aktes m.b.t. Geertrui en de kinderen. Geertrui wordt
dan herbergierster in de Drie Starren op de Dijck, hoek
Wirdumerdijk-Peperstraat te Leeuwarden [GJ 1983]. In een akte van 30-9-1663 is ook Geertrui
overleden [autorisatieboeken pdf 93]. In deze akte worden alle
nog levende kinderen met hun leeftijden genoemd (Baltus, Auckien, Gerrit) en
ook Sixtus Radijs als oom (en voogd over het jongste kind Gerrit). Dochter
Auckien en kleinkinderen van Campen (kinderen van Wijpcke) verkopen De Drie Starren tussen 1672 en 1683 in delen, mede
namens broer Gerrit [1672 fol 145, 1675 fol 253, 1681 fol 124, 1683 fol 504]. Uit dit huwelijk:
·
Wijpcke Radijs, volgt IV-c.
·
Baltus Radijs, volgt IV-d.
·
Ritkse Radijs, geboren 8-5-1642 in Leeuwarden [doopboek]. Overleden vóór 1645.
·
Auckien Radijs, volgt IV-e.
·
Ritske Radijs, geboren op 19-9-1645 in Leeuwarden [doopboek]; hij sterft in dezelfde plaats vóór 1663
(zijn naam mist in deze akte uit 1663).
·
Gerrit Radijs, volgt IV-f.
III-d Gerrit Gerrits Radijs
Geboren 29-1-1612, overleden
ca. 26-7-1657, trouwt 1. Aefke Bartels 22-11-1640, trouwt 2. Grietie Brans
Lubma 29-12-1655
Gerrit is geboren op 29-1-1612 in Leeuwarden [doopboek]. Student in Franeker vanaf 1632 (AAF-2809)
en in Groningen vanaf 1634 (AAG-31) [Zijlstra].
In [Burmania] staan de opeenvolgende functionarissen van
het Hof van Friesland. Gerrit Gerrits Radijs is substituut procureur generaal
17-5-1637 tot zijn overlijden in 1657. Hij is 26-7-1657 vervangen door zijn
broer Sycke (III-f) [Burmania]. In 1638 worden de substituut Gerrit en
zijn broer Auke (III-e) veroordeeld i.v.m. tegenstand der executie tot een
straf van 12 ggls [resolutieboek 17-2-1638]. Het strafbaar feit was een
dag eerder gepleegd. Het is onduidelijk wat de tegenstand der executie betrof.
Gerrit trouwt op 22-11-1640 in Leeuwarden met Aefke Bartels [trouwboek]. Gerrit hertrouwt op 29-12-1655 in
Leeuwarden met Grietie Brans Lubma van Buitenpost [trouwboek].
Zij is de dochter van Brant Lubbema en Wytske Boelens [doopboek]. In 1660 wordt Hijltie Radijs vermeld als
moij (tante) over Gerrijt Radijs, 13 jaar, Ritske Radijs, 11 jaar, Bartel
Radijs, ter zee absent wesende [autorisatieboek]. Kennelijk zijn de overige kinderen
dan al overleden.
Uit het eerste huwelijk:
·
Bartel Radijs, meester chirurgijn. Hij is geboren op 28-8-1642 in
Leeuwarden [doopboek].
·
Antie Radijs, geboren 15-12-1644 in Leeuwarden [doopboek], overleden vóór 1660.
·
Gerrit Radijs, geboren 14-3-1647 in Leeuwarden [doopboek].
·
Ritske Radijs, volgt IV-g.
·
Harmanis Radijs, geboren 14-12-1651 in Leeuwarden [doopboek] en waarsch. overleden vóór 1654.
·
Harmanus Radijs, geboren 5-4-1654 in Leeuwarden [doopboek], overleden vóór 1660.
·
Johannis Radijs, geboren 8-6-1655 in Leeuwarden [doopboek], overleden vóór 1660.
III-e Auck Gerrits Radijs (of Augustinus)
Geboren 10-8-1617, overleden
ca. 19-2-1663, trouwt Grietie Jetses 29-3-1645
Hij is geboren 10-8-1617 in Leeuwarden [doopboek]. In 1638 worden Auke en zijn broer Gerrit
veroordeeld i.v.m. tegenstand der executie (zie III-d). Auck trouwt op
29-3-1645 in Leeuwarden met Grietie Jetses [trouwboek].
Grietie is de dochter van Jetse Tabes (state bode) en Anna Lamberts [consentboek, pdf 2]. Auck is adelborst onder capt.
Arent van Loo, o.a. gelegerd in Breda rond 1647 bij de geboorte van zijn
kinderen. Vanaf 14-11-1656 is hij vaandrig onder van Loo
[MpaginaE]. Op
19-2-1663 wordt hij wegens overlijden als vaandrig vervangen [Statenarchief van
Friesland Nadere toegang 5.17 band F Fol 253 19-2-1663]. Van Auck en Grietie
Jetses zijn twee dochters bekend:
·
Anna Radijs, volgt IV-h.
·
Ritsken Radijs, geboren op 16-10-1647 in Breda [doopboek].
III-f. Sixtus Gerardus Radijs (of Sicke)
Geboren 1-11-1619, overleden
24-7-1679, trouwt met Eelckien Lieuwes Itsma 16-12-1660
Sixtus (ook wel Sicke genoemd) is geboren op 1-11-1619 in
Leeuwarden [doopboek]. Hij sterft op 24-7-1679 in de leeftijd van
59 jaar [statenarchief hof van Friesland invnr. 2580-2589 - band F Fol
163-164]. Hij groeit op aan de Eewal, in de relatieve welvaart met een vader
die gestaag promotie maakt aan het Hof van Friesland. In tegenstelling tot zijn
oudere broers gaat Sicke niet studeren in Franeker. Sicke wordt 16-7-1646
benoemd tot notaris [MpaginaE].
Tien jaar later op 26-7-1657 neemt hij het ambt van subst. procureur generaal
over van zijn broer [Burmania en aantekening bij zijn huwelijk in 1660].
In die hoedanigheid is hij ook afgebeeld in de begrafenisstoet van Willem
Frederik in 1665.
Samen met notaris Franciscus Livy, pockdalig int
aengesichte en wonende op de Tuinen, Bernt Jans Cuiper, Homme Jacobs en
Reinier Campt heeft hij zich op zondag 22-6-1651 misdragen. ’s Morgens om half
4 hebben ze alsemwijn gedronken en waren ze seer beschoncken. Met
stokken en stenen hebben ze op deuren geslagen en ruiten ingegooid in de
Sacramentsstraat. [informatieboek fol 37 pdf 18]
Hij trouwt op late leeftijd (41) op 16-12-1660 in Leeuwarden
met Eelckien Lieuwes Itsma [trouwboek]. Eelckien is geboren in Eestrum, dochter
van Lieuwe Sytzes en Griet Wysses [akte 16-8-1642 fol 104 pdf 104]. Eelckien is
overleden vóór maart 1681, wanneer zij in een transportakte van de kinderen als
wijlen Eelckien Lieuwes wordt vermeld [decreetboek fol 431-436 pdf 215]. Haar broer
Franciscus is met Sixtus’ zus Hiltie getrouwd. Zie III-g.
In 1670 kopen ze een huis op stand tegenover de
kanselarij op de Turfmerck, daar waar de witte pauw uithanght [consentboek pdf 70 fol 69], te zien links op de foto
waar de twee vrouwen staan. Het huis lijkt gekocht om te imponeren. Ze leiden
een leven ‘op grote voet’. Als Sicke overlijdt in 1679 laat hij Eelckien met
grote schulden achter.
De verkoop van het huis met alle inboedel brengt ruim
3100 gulden op, maar dat is verre van genoeg; er blijft een restschuld over van
4500 gulden, twee maal de waarde van het huis aan de Turfmarkt. [decreetboek nov. 1680 pdf 215] en [inventarisatieboek 9-8-1680
fol 279 pdf 140].
Uit dit huwelijk:
·
Wytske Radijs, geboren op 15-11-1661 in Leeuwarden [doopboek], in 1686 als dienstmaecht van
mevrouw Wijckel optredend als getuige [informatieboeken]. In 1692 verhuist ze van Oenkerk
naar Oostermeer [lidmaten] en in 1694 terug naar Leeuwarden [lidmaten]. Heeft ze 2 jaar bij broer Livius gewoond?
·
Aukyen Radijs, volgt IV-i.
·
Gerrit Radijs, volgt IV-j.
·
Liuwe, geboren op 15-11-1667 in Leeuwarden [doopboek], overleden vóór 1669.
·
Lieuwe/Livius Radijs, volgt IV-k.
·
Ritske Radijs, geboren 22-3-1672 [doopboek], overleden vóór 1732.
·
Grietie Radijs, volgt IV-l.
·
Eelckien Radijs, geboren 20-6-1677 in Leeuwarden [doopboek]. Ze overlijdt jong, op 4-8-1690 [begraafboek].
III-g Hijltie Gerrits Radijs.
Geboren ca. 1623, overleden
8-10-1714. Trouwt met Frans Lieuwes (Franciscus Livy) 4-8-1661
Ze trouwt 4-8-1661 in Leeuwarden met Frans Lieuwes (vaak in
aktes Franciscus Livy genoemd), notaris te Leeuwarden [trouwboek]. Franciscus is geboren op 8 augustus 1624
in Leeuwarden [doopboek]
als zoon van Lieuwe Sytzes en Griet Wysses. Zijn zus Eelckien is met Hiltie’s
broer Sixtus getrouwd. Hiltie en Franciscus kopen in
1667 een huijsinge staende tegenover de Galieesterkerk naest de huijsinge
van Dieuke Liupkes [grootconsentboek
fol 33 pdf 35], dus naast de weduwe van Hiltie’s oudste broer Richaeus. In
november 1672 is er een aantekening m.b.t. de aankoop van een akker te Eestrum
door Eelckien Lieuwes, vrouw van de substituut Sixtus Radijs, samen met haar
broer Franciscus Livy (notaris te Leeuwarden) en de kinderen van haar zuster
Jeltje Lieuwes bij Thomas Annes. Eelckien, Franciscus en Jeltje zijn de
kinderen van Grietje Wisses bij Lieuwe Sytses. [akte
fol 10 pdf 6].
Franciscus is overleden vóór 1683; weduwe Hiltie heeft in
het proveniers gasthuis gewoond vanaf 29-3-1683 [archief]. In december 1685 getuigt ze tegen Maycke
Jelles die zich seer ongebonden aanstelt en een onchristelijk leven leydet
en ze ondertekent zelf [informatieboek pdf 11].
In 1694 verkoopt Hiltie Radijs [proclamatieboek pdf 131] seeker hornleger met de
materialen van de afgebrande huijsinge en schuire daer op sijnde gelegenni den
dorpe Feenwolde […] in coop becomen van Hiltie Radijs, weduwe Franciscus Livy
voor de somma van 285 gl. Hijltie sterft op 8-10-1714 [begraafboek].
III-h Antie Willems Radijs.
Geboren 7-12-1610, overlijdt
vóór 1660, trouwt Adam Jans Milland 7-1-1644
Ze is geboren op 7-12-1610 in Leeuwarden [doopboek] en trouwt op 7-1-1644 in Leeuwarden met
Adam Jans Milland [trouwboek].
Adam Miland is mr. chirurgijn tot Bozum [consentboek, pdf 239]. Antie overlijdt vóór 1659,
gezien de aankoop in dat jaar van een huis naast de Galileeërkerk van Adam
Miland met tweede vrouw Annetie Outermans [transportacte pdf 125]. Gecombineerd met hun lidmatenregistratie op 7-9-1659 in Leeuwarden. Er is
uit het eerste huwelijk een zoon bekend:
·
Willem Adams Miland, volgt IV-m.
III-i Aeffke Alberts Brantzum
Geboren 17-10-1606, trouwt 1.
Reint van Harckema vóór 1628, trouwt 2. Tiomme Douwes Hopperus 24-1-1648
Aeffke is geboren 17-10-1606 in Leeuwarden [doopboek]. Aeffke trouwt vóór 1628 met Reint Bouwes
van Harckema, weduwnaar van Auckien Lieuwens Boelens. Aeffke en
Reint kopen samen in 12-6-1628 een huis in Buitenpost
[GJ 1997]. Reint is dorpsrechter van Buitenpost, zoon
van Buwe van Harckema en Trynke Berends van Stenverden (Steinfort). Aeffke
hertrouwt in Buitenpost met Tiomme Douwes Hopperus op 24-1-1648 [trouwboek].
Deze Reint van Harckema en Aeffke Brantsum worden vaak als
schoonzoon en dochter toegeschreven aan Gerbrant Tymen Brants en Wytske Boelens
[o.a. GJ 1997]. Een bron wordt hiervoor echter niet
gegeven. Er is een alternatieve theorie, namelijk dat Aeffke de dochter is van
Hester Radjis en Albert Brantzum (II-c). Bewijs hiervoor in akte dd 16-1-1647 [Autorisatieboek Hof van Friesland NT 16.793] waarin
staat: Albert Harckema olt in sijn sestiende jaar gesterckt met Gerryt
Radijs olde substitut procureur generael der Landtschappe sijn olde oom voor
hem en vanweegen d’andere broeders en susters noch impuberus, kijnderen van w.
Reijn Harckema hun vader, geadsisteerdt met Dr Hector Meinsma Advocat voor de
Hove, contra Aefkke Brantzum wedu van w[ijlen] de voorn Reijn Harckema, als
moeder van de d’originale reqnten. Gerrit Radijs, de oud-substituut in 1647
is dus de broer van Hester Radijs en zwager van Albert Brantsum en daarmee de
oud-oom van Aeffke Brantzum. Vernoeming van oudste zoon Albert (geboren 1632)
naar Aeffkes vader is logisch.
In 1645 maakt de dominee van Achtkarspelen een
overzichtslijst van de lidmaten in zijn parochie en noteert daarbij Hester
Radijs, direct gevolgd in zijn lijst door Reint van Harckema en Aeffke
Brantsum. Op basis van deze observatie is het ook logisch dat Hester Radijs
(inmiddels weduwe) tegelijk genoteerd wordt met Reint van Harckema en Aeffke
Brantsum in de lidmatenadministratie in 1645 in Buitenpost; mogelijk woonde de
weduwe een jaar voor haar overlijden bij haar dochter en schoonzoon in. Uit het
eerste huwelijk zijn de volgende kinderen bekend:
·
Buwe van Harckema, geboren mei 1629 (in een akte in maart 1648
staat van Buwe vermeld dat hij in mei 1648 19 jaar oud wordt [recesboek fol 198 pdf 205]). Buwe trouwt 21-1-1655
met Elisabet Bartold Goslaer [trouwboek].
·
Albert van Harckema, volgt IV-n.
·
Reijn de jonge van Harckema, doet belijdenis 22-4-1655 [lidmaten].
·
Aeffke van Harckema, doet belijdenis op 9-1-1659 [lidmaten].
Uit het tweede huwelijk:
·
Jildu Hopperus, geboren 21-8-1653 in Buitenpost [doopboek].
III-j Epeus (Ipt) Meijnsma
Geboren ca 1621, overleden
1-2-1660, trouwt Auckien Brants à Boelens 13-9-1646
Student in Franeker vanaf 1640,
secretaris van Achtkarspelen van 1650 tot 1660. Hij is geboren rond 1621. Hij
overlijdt 1-2-1660. Hij trouwt 13-9-1646 in Buitenpost met Auckien Brants à
Boelens [GJ 2010 en trouwboek]. Van hun negen
kinderen worden er maar drie (jong) volwassen:
·
Binne Meijnsma, geboren in Buitenpost
15-8-1647 [doopboek], jong gestorven.
·
Gerbrandus Meijnsma, volgt IV-o.
·
Foockien Meijnsma, geboren in
Buitenpost 14-7-1650 [doopboek], jong gestorven.
·
Foockien Meinsma, geboren in Buitenpost
31-8-1651 [doopboek], doet belijdenis 22-4-1670 en overlijdt 2-5-1670 [lidmaten].
·
Wytske, geboren in Buitenpost 16-7-1654
[doopboek], jong gestorven.
·
Benno Meinsma, geboren in Buitenpost
7-10-1655 [doopboek], vaandrig van 1678-1686.
Op 12-1-1678 wordt Bernardt Meinsma vaandrig van de compagnie van L. Scheltinga
i.p.v. A. Nicolai. Op 9-3-1686 sluiten Francois de Swart en vaandrig Benno van
Meinsma een akkoord “aangaande de affcoop van ’t recht hem Meinsma uyt de
testamentaire dispositie van syn w. muye [tante] Grietie Brantsma soo
van legaat als fideicommis was competerende” [GJ 2010].
·
Wytske, geboren in Buitenpost 5-4-1657
[doopboek], jong gestorven.
·
Ipt, geboren in Buitenpost 11-7-1658 [doopboek], jong gestorven.
·
Ipt, geboren in Buitenpost 11-9-1659 [doopboek], jong gestorven.
III-k Christoffer Cornelisz Radijs
Trouwt 7-6-1648 Urseltijen
Jansen Marsema
Chirurgijn [notitie bij doop], lid van het chirurgijnsgilde in
1651 [wapen, Pathuis, Groninger Gedenkwaardigheden]. In
1664 en 1668 komen we hem als luitenant tegen [oa Pathuis].
In maart 1644 staat hij als lidmaat genoteerd ín Botteringestrate en in
september 1646 komt hij met attestatie van Den Haag naar Groningen [lidmaten e.v.]. Hij trouwt op 7-6-1648 in Groningen
met Urseltijen Jansen Marsema [ondertrouw], dochter van Mr Jan Arents Marsema
chirurgijn. Christoffer Radijs voor wien Jan Meijer als neve compareerde
ondertr 13 mei 1648 Groningen; tr 7 juni 1648 Ursaltijen Marsema waervoor
Casparus Marsema als broeder. Uit dit huwelijk:
·
Cornelis Radijs, geboren op 28-2-1649 in Groningen. Hij sterft
kort na de geboorte (obiit in [doopboek]).
·
Claesjen Radijs, geboren op 12-11-1650 in Groningen [doopboek] en overleden vóór 1654.
·
Jan Radijs, volgt IV-p.
·
Claesjen Radijs, geboren 24-1-1654 in Groningen [doopboek]. Ze sterft daar op 8-1-1746 [begraafboek]. Ze trouwt 19-1-1701 in Groningen met
Wolther Eltjes, koren en moerbrander [trouwboek]. Wolter is de zoon van Eltie Aikes en
Namke, geboren aug. 1657 in Winschoten. Bij dat huwelijk is broer Claes Holst
Radijs getuige. Ze hertrouwt 25-8-1711 in Groningen met Thijes Clavaetsema, olderman
en bakker [trouwboek].
·
Cornelius Radijs, volgt IV-q.
·
Claes Holst Radijs, volgt IV-r.
·
Casparus Radijs, geboren op 11-10-1659 in Groningen [doopboek].
·
Gerrijt Radijs, geboren op 11-3-1662 in Groningen [doopboek].
·
Anna Radijs, geboren 5-7-1664 in Groningen [doopboek]. Ze sterft daar op 6-1-1741, ongehuwd [begraafboek].
III-l Nicolaes Radijs
Overlijdt vóór 1681. Trouwt
Agnies Verschge oktober 1641
Nicolaes Radijs, chirurgijn onder de compagnie van Cap.
Ploos van Amstel [zie aantekening bij trouwen], trouwt in oktober 1641 in
Bredevoort met Agnies Verschage, dochter van dominee Joannes Verschage
predikant tot Bredevoort [trouwboek, pdf blz 17]. Nicolaes overlijdt vóór 1681
[trouwboek, pdf blz 6 bij huwelijk Angnita in juli
1681]. Uit dit huwelijk:
·
Cornelis Radijs, geboren augustus 1642 in Bredevoort [doopboek], jong gestorven (obiit, staat in het
doopboek genoteerd).
·
Jantien Radijs, geboren in oktober 1643 in Bredevoort [doopboek].
·
Cornelius Claesz Radijs, volgt IV-s.
·
Petrus Radijs, geboren in december 1647 in Bredevoort [doopboek].
·
Anneken Claesdr Radijs, volgt IV-t.
·
Angnita Claesdr Radijs, volgt IV-u.
·
Maria Lijsebeth Claesdr Radijs, geboren op 17-12-1652 in Grave NB
[doopboek].
III-m Gerrit Radijs.
Boekbinder [zie doopaantekening bij dochter Lijsbeth in
1638] Hij is geboren in Terschelling [trouwboek].
Hij sterft 8-3-1640 in Kampen. Hij trouwt 4-9-1636 in Kampen met Barbara
Berents [trouwboek]
en [trouwboek].
Barbara overlijdt 14-8-1660 in Kampen. Uit dit huwelijk:
·
Trijntje Radijs, volgt IV-v.
·
Lijsbeth Radijs, geboren december 1638 [doopboek]
III-n Lijsbeth Radijs
Ze doet op 29-9-1655 belijdenis in Kampen [gemeentearchief
Kampen]. Ze trouwt 21-11-1658 in Kampen met Frerick Bantjes van Arle [trouwboek en trouwboek].
Ze sterft op 9-9-1664 in Kampen [begraafboek].
Uit dit huwelijk:
·
Abraham Banties, predikant. Hij is geboren op 18-3-1664 in Kampen
[doopboek].
Hij sterft daar op 23-11-1741 in de leeftijd van 77 jaar [begraafboek].
III-o Lijsbeth Waterings
Van Lijsbeth kennen we geen doopgegevens. Gezien haar
achternaam (in Groningen nauwelijks voorkomend in die tijd), vernoeming van
Cornelis en vanwege de twee neven Radijs die trouwgetuige zijn, is het
vermoeden dat Lijsbeth de dochter is van Cornelis Watringe en Rebecca Radijs.
We weten zeker dat zij een zoon had en er zijn maar liefst vier echtgenoten
bekend. Ze krijgt met Lauwerens de Leeuw een zoon Cornelis. Lauwerens overlijdt
vóór 1667, waarna Lijsbeth hertrouwt op 24-8-1667 [trouwboek]: Lisabeth Wateringh wwe Louweren de
Leeuw trouwt met Christiaan Jurriens – luitenant Radijs als neve is getuige
voor de bruid. Deze neef, luitenant Radijs is waarschijnlijk Christopher
Cornelis Radijs (de man van Urseltje Marsema). Ook Christiaan leeft niet lang.
Daarna trouwt Lijsbeth met Claes Drees en na Claes in 1677 met Harmen Weijman
van Warendorp, korporaal onder Majoor Wenge. Nu is monsr Johannes Radijs als
neve getuige voor Lijsbeth [trouwboek]. Dit zou Jan Christoper Radijs kunnen
zijn, de zoon van Christopher Cornelis Radijs. Christoper is dan een volle neef
en Jan is een ‘oudtante-zegger’, in die tijd ook neef genoemd. Uit het eerste
huwelijk is een zoon bekend:
·
Cornelis, geboren 8-11-1663 [doopboek].
Vierde generatie
IV-a Joannes Moda
Predikant te Blija 1659 tot zijn dood op 9-1-1682 in Blija [Romein]. Hij doet belijdenis op 30-6-1654 [lidmaten] en studeert in Franeker [lidmaten] vanaf oktober 1654. Hij trouwt op 9-8-1668
met Aafke Buwes uit Leeuwarden [trouwboek]. Het huwelijk werd ingezegend door broer
Gerhardus (IV-b) [trouwboek]. Kinderen uit dit huwelijk:
·
Johannes, geboren 10-3-1672 in Blija [doopboek].
·
Rebecca, geboren 17-9-1676 in Blija [doopboek].
IV-b Gerhardus Johannes Moda
Geboren 1640, overleden
4-2-1677, trouwt 1. Hidtje Folkerts Vyselaar 18-11-1665, trouwt 2. Aaltie
Doeckes Hemminga 15-10-1676
Dominee te Burgwerd 1666¬1673 en Bolsward 1673-1677 [Romein]. Hij is geboren in 1640 in Leeuwarden en
sterft op 4-2-1677 in Bolsward in de leeftijd van 36 jaar [grafschrift]. Hij trouwt 3-12-1665 met Hidtje
Folkerts Vyselaar [trouwboek]; zij overlijdt 5-12-1675 op de leeftijd
van 34 jaar [grafschrift]. Hij hertrouwt met Aaltie Doeckes
Hemminga uit Bolsward op 15-10-1676 in Bolsward [trouwboek]. Op 17-6-1682 is er een akte [autorisatieboek pdf/fol 149] met Hiltie Moda als
moeij [tante] over Ariaentie old 15, Rebecca 13, Johannes 11 en Folkert
Moda old 8 jaaren, nagelaten kinderen van wilen D Gerardus Moda in leven
predicant tot Bolsward en Hittie Bossenius in leven echteluijden…. In plaats
van wilen D Joannes Moda in leven predicant van Blije com annexis …. Inderdaad
is Joannes (broer van Gerardus en Hiltie) in januari van hetzelfde jaar
overleden. Kinderen uit het eerste huwelijk:
·
Adriaentie / Adriana, geboren 12-5-1667 in Burgwerd [doopboek], getrouwd met Cornelius Yben, doctor
medicinae uit Groningen op 24-11-1695 [trouwboek]. Cornelius Yben is verantwoordelijk voor
de dood van zijn neef Claes Holst Radijs, zie IV-r.
·
Rebecca, geboren 27-12-1668 Burgwerd [doopboek].
·
Johannes, geboren 29-1-1671 Burgwerd [doopboek].
·
Folckert, geboren 5-10-1673 Burgwerd [doopboek].
IV-c Wijpcke Jans Radijs
Geboren in Leeuwarden
ongeveer 1636, overleden vóór 1663. Trouwt 12-2-1654 met Pieter Joannis van
Campen
te Leeuwarden [trouwboek].
Het stel krijgt twee kinderen: Anna en Joannis. Zij zijn ieder voor 1/8 part
erfgenaam van herberg De Drie Starren in een akte van 18-5-1683 [decreetboek fol 504 e.v. pdf 252], samen met Baltus,
Auckien en Gerrit (ieder ¼). In een akte van 1682 wordt twee maal ¼ part huisinge
De Drie Starren beschreven; ¼ part vertegenwoordigd door Claes Claessen (man en
voogd van Anna en geautoriseerd curator over schoonbroeder Johannis) en ¼ part
door Hendrick Zuychelhoorn (man en voogd van Auckien Radijs). Uit dit huwelijk:
·
Anna, geboren 15-2-1656 te Leeuwarden [doopboek], trouwt 14-4-1677 met Claes Claessen, mr
schoenmaker [trouwboek].
·
Johannis, geboren 20-3-1657 [doopboek].
IV-d Baltus Jans Radijs,
Geboren ca. 1640, overleden
1675, trouwt 16-11-1668 Marretje Zijbrants
Hij is geboren rond 1640 in Leeuwarden; hij wordt in deze akte van 1663 23 jaar oud genoemd. Meester
chirurgijn. Hij gaat op 16-11-1668 in Amsterdam in ondertrouw met Marretje
Zijbrants [trouwboek]. In een schuldbekentenis uit 1669 [akte] worden Berber en Hiltie Radijs de moeijs
(=tantes) van Baltus genoemd. Ook wordt Balthasar vermeld als chirurgijn.
Berber en Hiltie zijn de jongste zussen van Jan Radijs. In 1674 vaart Balthazar
als opperbarbier (medische zorg) naar Indië en overlijdt tijdens deze reis voor
de VOC. De beroepen van chirurgijn en barbier waren nauw
met elkaar verweven destijds. In een notarisakte uit 1688 te Amsterdam wordt
Marritje Zijbrants de weduwe van Balthasar Radijs genoemd en ontvangt zij een
erfenis voor haar dochter Geertruid van burgemeester Gerrit Radijs [akte]. Marretje is overleden op 3-6-1689 in Amsterdam
[begraafboek]. Uit dit huwelijk:
·
Jan Radijs, geboren op 22-3-1669 in Amsterdam [doopboek]. Hij is bottelier (verantwoordelijk voor de
levensmiddelen) op de Brandenburg naar Batavia tussen 1702 en 1703 en sterft
tijdens deze reis [VOC].
Hij trouwt op 7-10-1690 in Amsterdam met Swaantje Swart [trouwboek]. Swaantje is overleden op 20-6-1730 in
Amsterdam [begraafboek]. Het echtpaar heeft drie kinderen
gekregen: Maria (1690), Johannes (1693) en Jacobus (1694). Van deze tak stammen
de reders (met haringbuizen) en Groenland-vaarders uit Delfshaven af, die later
naar Rotterdam trokken en daar een waar imperium opbouwden met o.a. meer dan 50
haringbuizen en diverse huizen in de Leuvehaven [Joh. Dijkshoorn, Bemmel].
·
Geertrui Radijs, geboren rond 1671 in Amsterdam. Ze sterft daar
op 7-11-1730 [begraafboek]. Ze wordt in 1717 de erfgenaam genoemd
van Baltus Radijs en Marretje Sijbrants [akte]. Ze trouwt 17-7-1699 in Amsterdam met Willem
Methusa [trouwboek]. Het echtpaar heeft twee kinderen
gekregen: Cathrina (1701) en Willem (1702).
·
Lijsbeth Radijs. Ze is geboren op 4-8-1672 in Amsterdam [doopboek].
IV-e Auckien Jans Radijs.
Geboren 4-6-1643, overleden
9-11-1687, trouwt Hendrick Jansen van Suychelhorne 9-8-1668
Auckien is geboren op 4-6-1643 in Leeuwarden [doopboek]. Ze sterft daar op 9-11-1687 in de leeftijd
van 44 jaar [begraafboek]. Ze trouwt 9-8-1668 in Leeuwarden met
Hendrick Jansen van Suychelhorne (Seckelorum, Zichelhorn) [trouwboek]. Hendrick is ruiter onder de Heere Graeff
van Wittenstein [akte, pdf 146]. In deze laatste akte van 1672
verkoopt Auckien parten van het huis op de Dijck ofte aan de Marckt daer de
drie starren uithangt, de herberg die door haar moeder werd bestierd; en in
1675 wederom [transportacte pdf 255]. Uit dit huwelijk:
·
Margarita Geertruyt van Zichelhoorn, geboren 23-9-1685 in
Leeuwarden [doopboek]. Over haar is een verhaal bekend van een
veelbewogen leven. Na het veel te jonge overlijden van haar moeder raakt haar
vader aan lager wal en Margarita Geertruyt is het kind van de rekening [Schepperle].
IV-f Gerrit Jans Radijs,
Chirurgijn. In 1681 genoteerd als zijnde uitlandig in
Oost-Indië [autorisatieboek]. Opvarende van een VOC-schip
Voorzichtigheijt naar Indonesië in 1684/1685 [VOC-contract]. Hij is geboren op 4-4-1652 in
Leeuwarden [doopboek]. Op 26-6-1689 verkoopt Gerrit Radijs
vrijgesel binnen Leeuwarden ¼ part huisinge aan zijn zwager Hendrick
Sekelorum en zijn tweede vrouw Antie Wybrens [groot consentboek pdf 91].
IV-g Ritske Gerrits
Radijs,
Geboren 22-7-1649, overleden
1680, trouwt Pietje Hixenius
Ritske is geboren op 22-7-1649 in Leeuwarden [doopboek]. Tussen 1668 en 1669 pendelt hij tussen
Groningen en Blija, want is beurtelings in beide plaatsen ingeschreven als
lidmaat [juni
1668, juli 1669, sept
1669]. Hij sterft in 1680 in de leeftijd van 30 jaar [lidmaten]. Hij is dominee te Witmarsum en Hichtum
(Burgwerd) 1672-1674 en veldprediker onder generaal Aylva 1674-1680 [Romein]. In een akte van 1680 erft Richaeus van zijn
vader Gerard Radijs -in zijn leven substituut procureur- en Aefke Bartels in
tijde echteluijden, sijn w. olders [wijlen ouders] [consentboek pdf 218]. Hij trouwt met Pietje Hixenius
[Nieuwland], dochter van Johannes Hixenius en Tjitske
Pyters Steindam; Johannes is rekenmeester van Wonseradeel en woont te
Kiesterzijl [Nieuwland]. Uit dit huwelijk:
·
Gerhardus Radijs, geboren op 22-10-1676 in Burgwerd [doopboek]; hij studeert in Franeker van 1693 tot 1697
[Album Studiosorum Ac. Franekerensis], is advocaat voor het Hof van Friesland
vanaf 1697 [MpaginaE]
en vertrekt 3-7-1697 naar Indië en aldaar niet lange geweest zijnde
verstorven [matricula advocatorum].
·
Agnietje Radijs, geboren op 30-3-1679 in Burgwerd [doopboek].
IV-h Antie Auckes Radijs
Geboren 19-8-1646, trouwt
Hendrick Beernts 31-3-1672
Anna is geboren op 19-8-1646 in Breda [doopboek].
Ze trouwt met hovenier Hendrik Beernts uit Steenwijk [trouwboek] op 31-3-1672. Tussen 1672 en 1679 wonen ze
in Warga en Ferwerd [lidmaten]. Het is onbekend of daar ook kinderen
geboren werden. Ze verhuizen in 1679 naar Heerenveen [lidmaten] en in die plaats worden 6 kinderen gedoopt:
·
Margrieta Hendriks, geboren 1-6-1679 in Heerenveen [doopboek], waarschijnlijk overleden vóór 1680.
·
Grietje Hendriks, geboren 25-7-1680 in Heerenveen [doopboek].
·
Bernardus, geboren 10-7-1682 in Heerenveen [doopboek], waarschijnlijk overleden vóór 1683.
·
Bernardus, geboren 25-11-1683 in Heerenveen [doopboek].
·
Ybel, geboren 26-7-1686 in Heerenveen [doopboek], waarschijnlijk overleden vóór 1689.
·
Ybeltje, geboren 15-12-1689 in Heerenveen [doopboek].
IV-i Aukyen Syckes Radijs.
Geboren 4-11-1663, overleden
23-11-1739, trouwt Hendrick Harmens Krol 20-5-1694
Aukyen is geboren op 4-11-1663 in Leeuwarden [doopboek]. Ze sterft daar op 23-11-1739 in de
leeftijd van 76 jaar [begraafboek]. Ze trouwt op 20-5-1694 in Leeuwarden
met Hendrick Harmens Krol, bakker [trouwboek]. Hendrick is geboren rond 1667 in Zwolle
als zoon van Herman Croll en Machtelt Wolters. Uit dit huwelijk:
·
Sicke, geboren 5-5-1695 in Leeuwarden [doopboek], overlijdt vóór 1696.
·
Sicke, geboren 6-5-1696 in Leeuwarden [doopboek], overlijdt vóór 1697.
·
Sictus, geboren 13-6-1697 in Leeuwarden [doopboek], trouwt met Claaske Jans van Cley op
18-5-1721 [trouwboek] – van dit echtpaar stamt George Schepperle
af.
·
Eelkjen, geboren 12-5-1699 in Leeuwarden [doopboek], overlijdt vóór 1700.
·
Eelkien, geboren 22-12-1700 in Leeuwarden [doopboek].
IV-j Gerrit Syckes Radijs,
Geboren 30-6-1665, overleden
20-3-1732, trouwt Jetske Hes 26-5-1689
Gerrit is geboren op 30-6-1665 in Leeuwarden [doopboek]. Hij sterft daar op 20-3-1732 in de
leeftijd van 66 jaar [begraafboek]. Ondanks de schulden van vader Sixtus
Radijs doen zoons Gerrit en Lieuwe het goed. Gerrit wordt procureur-postulant
in dienst van het Hof van Friesland in 1684. Zijn eerst bekende akte als
notaris is van 20-11-1688 in Leeuwarden [E. Vellinga ‘Keysers Orkena’]. Hij
wordt lid van de Vroedschap 11-8-1711 (i.p.v. Vr. Drogenham) tot 21-3-1732
(vervangen door Everwinus Wassenbergh) en burgemeester van Leeuwarden van 1727
tot 1731. Na de dood van zijn broer Lieuwe (IV-k) wordt Gerard voogd over diens
kinderen. Gerard trouwt op 26-5-1689 in Leeuwarden met Jetske Hes, 43 jaar oud,
weduwe van Claes Taekens Bosma [trouwboek].
Jetske Hes is geboren op 21-12-1645 in Leeuwarden waar ze op 2-10-1727 sterft
in de leeftijd van 81 jaar [begraafboek]. Het paar blijft kinderloos, al heeft
Jetske Hes kinderen met eerste man Claes Taekens Bosma. Na Gerrits overlijden
in 1732 wordt de erfenis geclaimd door S.G. Radijs op 22-4-1732 mede namens
zijn jongere broers en zussen die onder Gerards voogdij zijn opgevoed [annotatieboek pdf 62]. Zie inzet. De inventaris van
Gerrit Radijs en Jetske Hes wordt beschreven in [inventarisboek fol 19 pdf 19]. Deze inventaris geeft
een mooi inkijkje in de boedel van een rijk gezin uit die tijd. Gerrit Radijs
weet de verliezen van zijn ouders aardig goed te maken. Hij voert opvallend veel
rechtszaken; zou dat de reden zijn? Het verhaal van Gerard, notaris, vroedman
en burgemeester van Leeuwarden staat prachtig beschreven door George Schepperle
[Leovardia].
IV-k Lieuwe Syckes Radijs,
Geboren
22-9-1669, overleden 1715, trouwt Margareta op Gelder 13-7-1690
Lieuwe (Livius) is geboren op 22-9-1669 in Leeuwarden [doopboek]. Ook Lieuwe doet het goed en wordt net als
zijn broer Gerard procureur, en wel in Eestrum. Hij trouwt op 13-7-1690 in
Eestrum met Margareta op Gelder [trouwboek]. Margareta is geboren op 27-3-1670 in
Hattem [doopboek], dochter van Garrit op Gelder en Magtelt
Kilholts. In 1699 verhuist het gezin naar Wolvega [lidmaten]. Margareta overlijdt in mei 1710. Dan komt
haar zus Catharina bij Lieuwe inwonen [onderdeel van de processtukken behorende
bij definitieve sententie 27-10-1718], zie inzet. Lieuwe
sterft in 1715 in de leeftijd van 45 jaar [autorisatieboek fol15 pdf 17]. De kinderen vallen
daarna onder voogdij van oom Gerard (IV-j). Uit dit huwelijk:
·
Sixtus Gerardus Radijs, geboren 20-8-1693 Eestrum [doopboek]. Hij trouwt op 29-6-1715 in Heerenveen met
Iedske Gepkes Dronrijp [trouwboek]. Iedske is geboren op 20-1-1698 in
Heerenveen [doopboek], overleden januari 1779 in Wolvega in de
leeftijd van 80 jaar [brief van schoonzoon Herman Eckringa uit het
familie-archief Beyma thoe Kingma]. Het echtpaar heeft vijf kinderen gekregen:
Margrieta (1717), Gepke (1722), Livius (1726), Gerart (1733) en Geertruit
Radijs (1736).
·
Gerhard Radijs, geboren 25-8-1695 te Eestrum [doopboek]. Hij is procureur. Hij trouwt op 16-1-1728
in Oldeboorn met Trijntje Hendriks Blomsma [trouwboek]. Trijntje is geboren in 1701 in Oldeboorn
[doopboek]. Het echtpaar heeft vijf kinderen gekregen:
Margrieta Gerrits (1728), Jetske (1730-1786), Livius (1735), Barber (1739-1819)
en Machel Radijs (1744-1793).
·
Richaeus (of Regnerus of Ritske) Radijs, meester schoenmaker [quotisatie] is geboren op 25-7-1697 in Eestrum [doopboek]. Ongetrouwd gebleven. Hij sterft vóór jan.
1771, getuige de stukken uit dit proces: [NT 14.994 definitieve sententie 30-3-1773 hof van
Friesland]: Gerardus Radijs proc fisc Oldeboorn, Jacoba Radijs wwe Reinier
Pytters castelein te Hindelopen, Margaretha Dinkelenburg, Riemke Hendriks
Dinkelenburg gesterkt met haar man Steffen Claases, Johannes Hendriks
Dinkelenburg alle woonachtig te Workum voor ¾ parten erfgenamen van Regnerus
Radijs mr schoenmaker te Wolvega …
·
Eelckien Radijs, geboren op 11-2-1700 in Wolvega [doopboek]. Ze sterft 3-7-1740 in Workum in de
leeftijd van 40 jaar [begraafregister]. Ze trouwt op 8-2-1722 in Jorwerd
met Hendrick Jans Dinkelburg [trouwboek]. Hendrick is geboren rond 1700, overleden
op 7-9-1779 in Workum [begraafboek]. Het echtpaar heeft vijf kinderen
gekregen: Margareta (1726), Johannes Bartholomeus (1734), Leuwke (1737),
Joannes (1738) en Riemke Dinkelburg. Tussen 1726 en 1734 heeft de familie in
Sloten gewoond, getuige de inschrijving van Hendrik als hospes ter plaatse en de vermelding van de woonplaats
bij het overlijden van oom en voogd Gerard Radijs [consentboek 1733 fol 47 pdf 50]; mogelijk zijn daar
nog meer kinderen geboren. Alle kinderen werden RK gedoopt.
·
Jacoba Radijs, geboren op 1-11-1702 in Wolvega en Sonnega [doopboek]. Ze trouwt met Reinder Pijtters, kastelein,
eerst op 9-2-1727 HV [trouwboek] en dan op 12-4-1727 RK [trouwboek]
in Leeuwarden. Reinder is geboren rond 1700 in Leeuwarden, overleden op
29-8-1766 in Hindeloopen [begraafboek]. Het echtpaar heeft vijf kinderen gekregen
: Maria (1727-<1737), Petrus (1730), Lieuwe Reinders, Grietje Reinders
(1733) en Marijke Reinders (1737). Alle kinderen zijn RK gedoopt. Het gezin
woont achtereenvolgens in Leeuwarden, Joure en Hindeloopen. Drie van de
kinderen trouwen in Hindeloopen, ook allemaal RK.
·
Duco Lieuwes Radijs, chergier (controleur der belastingen)
[quotisatie]. Hij is geboren op 24-5-1705 in Wolvega [doopboek]. Hij is ongetrouwd gebleven en sterft op
27-7-1760 in Mildam [NT 14.994].
·
Eduarda Lucia Lieuwes Radijs, regentes van het diaconiehuis vanaf
5-9-1764. Ze is geboren rond 1708 in Wolvega; in deze akte van 1715 staat
genoteerd dat ze 8 jaar oud is [akte fol 15 pdf 17 acte 18 juli 1715]. Ze trouwt op
21-6-1754 in Leeuwarden met Johannes Datz [trouwboek]. Johannes is geboren op 15-9-1715 in Leeuwarden.
Johannes Datz wordt vermeld als passementswerker (1754), voogd van de
stadsarmenkamer 1758-1762 en in 1773 ‘bouwmeester Leeuwarden’. Eduarda sterft
op 30-6-1765 in Leeuwarden [begraafboek]. Johannes Datz overlijdt 20-1-1775 [begraafboek]. Uit dit huwelijk zijn geen kinderen
bekend.
·
Elisabeth Titia Lieuwes Radijs, geboren op 23-2-1710 in Wolvega
[doopboek]. Ze sterft op 21-8-1744 in Leeuwarden [begraafboek].
Inzet: Een familie vol juridische strijd
In dit gezin is er eigenlijk voortdurend juridische
onenigheid. Gerard heeft mogelijk op deze manier zijn fortuin vergaard; heeft
hij als voogd de kinderen van Lieuwe en Margareta met dat virus aangestoken?
·
1715-1718: Na het overlijden van Margareta komt in 1711 haar zus
Catharina Opgelder bij Livius in huis om voor de kinderen te zorgen; zij wordt
ingeschreven als lidmaat op 6-2-1711. Lieuwe overlijdt in 1715 op
45-jarige leeftijd. Na het overlijden van Livius wordt oom Gerard op 18-7-1715
voogd over de met namen genoemde kinderen [autorisatieboek fol 15 pdf 17] en [inventarisatieboek fol 132 pdf 70]. Deze zijn dan
tussen de 8 en 22 jaar oud. In 1716 vertrekt Catharina naar Rauwerd [lidmaten]. Een jaar eerder in 1715 begint een geschil
tussen Gerard Radijs enerzijds en Catharina Opgelder anderzijds om een
obligatie van 200 car.gl. die Livius vlak voor zijn dood uitschrijft voor
Catharina. Een juridisch moddergevecht ontstaat dat jaren duurt. De
handgeschreven akte wordt door Gerard eerst niet erkend als zijnde echt; dan
beticht hij Catharina allerlei zaken uit het sterfhuis te hebben meegenomen;
ook vecht hij aan dat Livius haar loon schuldig zou zijn, want ze is immers
familie, geen dienstmeid. Getuigen worden opgetrommeld die vertellen dat
Catharina Livius meermalen op onzachtzinnige wijze uit de kroeg heeft gehaald
op een manier die niet paste bij een dienstmeid in loondienst. Uiteindelijk
luidt het oordeel dat Gerard de 200 car. gl. moet betalen aan Catharina, ten
koste van de erfenis van de kinderen. De juridische strijd heeft dan vier jaar
geduurd, tot de definitieve sententie 27-10-1718. Catharina blijft in
Friesland en trouwt met Michiel Severin [trouwboek].
·
1726-1727: Het RK worden van Jacoba en Eelckien is opvallend;
geen van hun beider echtgenoten was RK. De zussen komen uit een zeer
HV-klimaat, waar mannen vooraanstaande posities bekleedden die niet door
katholieken uitgeoefend mochten worden. De familie heeft dus veel aan het
HV-geloof te danken. Beide zussen hebben bij elkaars kinderen als doopgetuigen
opgetreden; maar dat was voor geen van de andere broers of zussen het geval.
Ook voeren zij de achternaam Radijs op zeker moment helemaal niet meer. Het
lijkt of er een breuk met de familie is geweest. Het is niet duidelijk wat daar
gebeurd kan zijn.
·
1732: Erfenis Gerard Radijs. Een juridisch gevecht tussen de
broers, zussen en kinderen van Lieuwe Syckes onder leiding van oudste broer
Sixtus Gerardus aan de ene kant en de kleinkinderen van Jetske Hes aan de
andere kant [annotatieboek 22-4-1732 Fol 61 pdf 62]. Het ging om
een aanzienlijk fortuin dat Gerard had weten te vergaren [inventarisatie 22-4-1732 Fol 19 pdf 19]. Inventarisatie
in aanwezigheid van: de fiscaal Sixtus Gerardus Radijs, de Pr Gerardus Radijs, Reiner
Castelein en Sicke Krol. En den 29 dito in handen van gemelde commissaris de
old schepen Sijbrandus Steensma de fiscaal Nicolaus Gerrard Bosma, de fiscaal
Willem Bosma, Hendrik Tades, Auckjen Radijs, Eelckien en Eduwarda Radijs sampt
Marijke de dienstmaegt; inventarisatie gedaan ter huise van wijlen de heer old
burgemr en vroedsman der voors stad Gerrardus Radijs ter requisitie van Aukjen
Radijs wed wijlen Hendrik Crol wonende tot Leeuwarden Margareta Radijs gesterkt
met haar man Hendrik Feddes wonende tot Dockum, Sixtus Gerrardus Radijs Pr
Fiscaal van Stellingwerff Westeinde voor hemselfs en als gelastigde volgens
procuratie van sijn broeder Richaeus en Doeke Radijs en als geautoriseerde
curator over Eduarda Lucia Radijs ende Gerrardus Radijs Pr Pt wonende tot
Oldeboon voor hem selfs en als gelasterde van Eelkjen Radijs gest. cum marito
sampt Reinder Castelein man en voogd over Jacoba Radijs wonende op de Joure als
Erffgenaam van voornoemde burgermr Radijs.
De strijd is goed beschreven door
George Schepperle (zie IV-j).
IV-l Grietie Syckes Radijs
Ze is geboren op 22-7-1674 in Leeuwarden [doopboek]. Ze sterft daar op 6-1-1736 [begraafboek]. Ze trouwt op 14-1-1703 in Leeuwarden
met Auke Hendrix Pestrop, guardenier tot Dokkum [trouwboek] en [trouwboek]. Ze hertrouwt op 29-10-1730 in Leeuwarden
met Hendrik Teedes, meestersnijder [trouwboek].
IV-m Willem Adams Miland/Mijlandt
Willem Adams Miland/Mijlandt trouwt met Petronella Sipma op
29-12-1667 [trouwboek]. Petronella is de dochter van notaris Jan
Sakes Sipma en Rinskie Jans [klein consentboek 1701 pdf 114]. Kort na hun trouwen
verkoopt Willem samen met Petronella het huis van zijn vader op de Tweebaksmarkt
[transportacte pdf 32]. Willem is chirurgijn, net als
zijn vader, aldus de aantekening bij ondertrouw op 13-12 [trouwboek]
en bij trouwen op 29-12-1667 [trouwboek].
Uit dit huwelijk:
·
Antie Miland, geboren 6-4-1673 [doopboek], overleden mei 1750 [begraafboek].
·
Johannis Mellant, geboren 20-10-1680 [doopboek].
·
Zacharias Mellant, geboren 17-2-1686 [doopboek], meester chirurgijn [trouwaantekening].
IV-n Albert van Harckema
Geboren 1632. Trouwt Toontie
Claessen 3-9-1654
Albert van Harckema, geboren 1632, zoals blijkt uit een akte 16-1-1647 [Autorisatieboek Hof van Friesland NT 16.793] waarin
wordt vermeld dat hij in zijn 16e jaar is. Albert trouwt 3-9-1654
met Toontie Claessen [trouwboek].
Uit dit huwelijk:
·
Foockien van Harckema, geboren 30-8-1657 [doopboek].
·
Teetske van Harckema, geboren 24-8-1660 [doopboek].
IV-o Gerbrandus Meynsma
Geboren 5-11-1648, overleden
23-3-1680, trouwt Machtelt de Swart 19-4-1672
Geboren in Buitenpost [GJ 2010]. Hij wordt 3-5-1669 vaandrig in staatse
dienst bij de compagnie van prins W.M. van Nassau, compagnieschrijver en
procureur-postulant bij het nedergerecht van Achtkarspelen [trouwboek]. Hij trouwt in Mantgum met Machtelt de
Swart [trouwboek], dochter van Francois de Swart (apotheker
en burgemeester van Leeuwarden) en Maria Harmens van Ringlenbergh. Kinderen
uit het eerste huwelijk:
·
Epeus a Meinsma (Yppe), geboren 2-7-1673 in Leeuwarden [doopboek], wordt in 1689 student te Franeker.
·
François Meinsma, geboren 9-8-1674 in Buitenpost [doopboek].
·
Livius Meinsma, geboren 16-1-1676 in Buitenpost [doopboek].
·
Hermannus Adriaen van Meinsma, geboren in Buitenpost 7-3-1680 [doopboek].
IV-p Jan (Christoffer) Radijs.
Hij is geboren op 6-6-1652 in Groningen [doopboek] en trouwt op 21-2-1678 in Groningen met
Maria Nijekercks [trouwboek]. Uit dit huwelijk:
·
Christoffer Radijs. Hij is geboren 2-10-1681 in Slochteren [doopboek], overleden vóór 1685.
·
Maria Radijs, geboren op 11-2-1683 in Slochteren [doopboek].
·
Alberdina Radijs. Ze is geboren op 11-1-1685 in Slochteren [doopboek].
·
Christoffer Jans Radijs, geboren op 25-12-1685 in Slochteren [doopboek], overleden vóór 1691.
·
Ursula Radijs. Ze is geboren op 17-12-1686 in Slochteren [doopboek].
·
Jurgen Radijs, geboren op 5-8-1688 in Slochteren [doopboek].
·
Christoffer Jans Radijs. Hij is geboren op 16-2-1691 in
Slochteren [doopboek] en trouwt op 23-5-1723 in Groningen met
Trijntje Jans [trouwboek].
·
Hindrik Radijs, geboren op 21-8-1692 in Slochteren [doopboek].
·
Ursel Radijs. Ze is geboren op 21-6-1696 in Slochteren [doopboek] en trouwt op 7-1-1725 in Groningen met
Arnold Radijs, haar neef in de tweede graad aan vaders kant, geboren op 8-9-1695
in Groningen [trouwboek]. Het echtpaar heeft een zoon en een
dochter gekregen: Klaas (1726) en Maria Radijs (1728). Arnold overlijdt vóór
1744, want Ursula hertrouwt 7-6-1744 in Slochteren met Jakob Harms.
IV-q Cornelius (Christoffer) Radijs.
Hij is geboren op 8-1-1656 in Groningen [doopboek] en trouwt op 30-9-1682 in Groningen met
Elizabeth van Bijler [trouwboek], dochter van Gualtherus van Bijler
(predikant) en Anna Alberthoma. Uit dit huwelijk:
·
Christopher Cornelisz Radijs. Hij is geboren op 4-11-1684 in
Groningen [doopboek]. Hij sterft daar op 6-4-1757 in de leeftijd
van 72 jaar [begraafboek]. Hij is vaandrig en in 1713 genoemd als
luitenant. Hij trouwt op 17-11-1707 in Groningen met Geesjen Munninghs, geboren
op 12-9-1679 in Groningen [trouwboek]. Geesje overlijdt jong en Christopers
hertrouwt op 27-6-1720 in Groningen met Ettien Dronrijp [trouwboek]. Christopher en Geesjen zijn de voorouders
van Hendrik Radijs, die apotheker in Hoogeveen wordt. Hierover meer in de
inzet.
·
Wolter Radijs, majoor chirurgijn [notitie bij doop van kind]. Hij is geboren op
28-8-1687 in Groningen [doopboek]. Hij sterft daar op 14-11-1750 in de
leeftijd van 63 jaar [begraafboek]. Hij trouwt op 8-1-1712 in Groningen met
Catharina Munninghs [trouwboek]. Catharina en Geesjen (zijn schoonzus)
zijn zussen. Ook Catharina sterft jong en Wolter hertrouwt op 29-11-1723 in
Groningen met Gesijna Elama [trouwboek].
Inzet: Apotheek Radijs te Hoogeveen – Publieke Werken
Afstammeling van Christopher
Cornelisz Radijs is Hendrik Radijs. Hendrik Radijs was apotheker te Hoogeveen,
geboren op 17-9-1786 in Meppel. Over Hendrik Radijs is een documentaire
geschreven door Anne Aalders: Apotheek Radijs voor een gezond Hoogeveen,
in 1992 uitgegeven door de Historische Kring Hoogeveen. Thomas Rosenboom op
zijn beurt, baseerde de hoofdpersoon Christof Anijs in zijn roman Publieke
Werken op deze zelfde persoon Hendrik Radijs. Tijdens het bezoek van auteur
Thomas Rosenboom aan Hoogeveen in 2001 hield Anne Aalders een tafelrede.
Foto:
www.geheugenvandrenthe.nl
IV-r Claes Holst (Christoffer) Radijs,
Geboren 26-3-1658, overleden
vóór 1707, trouwt Annegien Arents 30-3-1693
Hij is geboren op 26-3-1658 in Groningen [doopboek] en trouwt op 30-3-1693 in Groningen met
Annegien Arents [trouwboek]. Claes Holst is overleden vóór 1704 als de
weduwe van hopman Radijs een klacht indient over Dr Iben die haar
dagelijks komt te ontroeren [rekestboek 3-4-1704]. In 1707 hertrouwt
Annegien met Bartholomeus ten Have [trouwboek]. Volgens Huisman [F.G. Huisman stadsbelang
en standsbesef blz 318] is Bartholomeus de knecht van Claes Holst. Huisman
vermeldt verder dat Claes Holst door familie om het leven is gekomen: doctor
medicinae Cornelis Yben, neef van Claes Holst Radijs [getrouwd met Adriana
Moda, zie IV-b] had per ongeluk Radijs met hagel in diens bovenbeen geschoten.
Kort daarop was Radijs overleden. Yben, die het ergste vreesde, verklaarde de
dood van Radijs door diens zwakke constitutie en een toeval van quade
humeuren. Burgermeesters en raad veroordelen Yben tot een boete van 500
gulden en betaling van de proceskosten. Uit dit huwelijk:
·
Anna Radijs. Ze is geboren op 20-3-1694 in Groningen [doopboek].
·
Arnold Radijs. Hij is geboren op 8-9-1695 in Groningen [doopboek] en trouwt op 7-1-1725 in Groningen met
Ursel Radijs, zijn nicht in de tweede graad aan vaders kant [trouwboek]. Het echtpaar heeft een zoon en een
dochter gekregen : Klaas (1726) en Maria Radijs (1728). Arnold sterft vóór 1744
als Ursel hertrouwt.
·
Christoffer Claesz Radijs, geboren op 9-2-1701 in Groningen [doopboek]. Hij sterft op 21-6-1782 in Den Haag in de
leeftijd van 81 jaar. Hij is zilversmid en legt de eed af 1-6-1725 [Merken van
Haagsche Goud- en Zilversmeden door Elias Voet]. Er staat werk van hem in het
Haags Gemeentemuseum. Hij trouwt met Dyna de Haan [stadsarchief Den Haag]. Het
paar heeft een zoon gekregen: Nicolaes Radijs, zilversmid eedaflegging
3-12-1753.
·
Rudolfus Radijs. Hij is geboren op 26-11-1702 in Groningen [doopboek].
IV-s Cornelius Claesz Radijs,
Chirurgijn onder ritmeester Sichterman van Hasselt. Hij is
geboren dec. 1645 in Bredevoort [doopboek] en trouwt op 22-4-1673 in Groningen met
Aeltien Harms Staphorst [trouwboek], weduwe van Eilart Bloemert. Uit dit
huwelijk:
·
Niclaes Cornelisz Radijs. Hij is geboren op 21-12-1673 in
Groningen [doopboek].
·
Cornelis Cornelisz Radijs, geboren op 4-4-1675 in Hasselt [doopboek] en trouwt op 2-4-1699 in Eenrum met
Geertruit Jacobs uit Pietersburen [trouwboek], weduwe van Jacob Berens.
·
Anneliesbet Cornelisz Radijs, geboren op 27-8-1676 in Hasselt [doopboek].
·
Hendrik Jan Cornelisz Radijs. Hij is geboren op 17-9-1682 in
Hasselt [doopboek].
IV-t Anna Claesdr Radijs
Geboren 15-8-1663. Trouwt 1. Theodorus Joh te Grotenhuijs 24-6-1683. Trouwt
2. Jacob Rump 19-4-1696
Anneken Claesdr Radijs. Ze is geboren in 15-8-1649 in Bredevoort [doopboek] en trouwt 24-6-1683 in Aalten met Theodorus
Joh te Grotenhuijs [trouwboek]. Ze hertrouwt 19-4-1696 in Winterswijk met
Jacob Rump [familysearch]
te Leeuwarden. Uit het eerste huwelijk:
·
Wessel, geboren 28-6-1684 in Dinxperlo [doopboek].
·
Nicolaas, geboren 16-5-1686 in Dinxperlo [doopboek].
IV-u Angnita Claesdr Radijs
Angnita is geboren op 17-2-1651 in Grave NB [kerkboek] en trouwt op 7-7-1681 in Bredevoort met
Marc Antonis de Meronnet de Prodon [kerkboek, pdf blz. 6]. Uit dit huwelijk:
·
Antoni Quirijn, geboren 19-3-1682 te Bredevoort [kerkboek].
IV-v Trijntje Gerrits Radijs.
Geboren 18-7-1637 te Kampen [doopboek]. Trijntje trouwt op 8-12-1656 in Kampen met
Jan Bantjes van Arle [ondertrouw]
[trouwboek].
Testament van Trijntje met haar 1e man Jan Banties (van Arle): 24-7-1657
[gemeentearchief Kampen]. Ze hertrouwt in juli 1675 in Kampen met Eimbert
Eickelboom [trouwboek].
Eimbert overlijdt 11-7-1681 in Kampen [gemeentearchief Kampen]. Ze trouwt een
derde keer op 8-1-1684 in Kampen met Derck Cornelissen van Rijn [trouwboek]. Ze trouwt in een vierde en laatste
huwelijk op 26-12-1695 in Kampen met Jan Alberte Sangers [trouwboek].
Uit het eerste huwelijk:
·
Lijsbeth Jans Bantis. Ze is geboren op 4-11-1657 in Kampen [doopboek].
·
Berent Jans Brantjes, geboren op 17-8-1664 in Kampen [doopboek].
·
Hilletje Jans Brantjes. Ze is geboren op 9-2-1666 in Kampen [doopboek].
Uit het tweede huwelijk:
· Barber
Eickelboom, geboren 25-8-1676 in Kampen [doopboek].