>> HOMEpage

Statenboden in 1633 tijdens de begrafenis van Ernst Casimir
met bodebus: wapen van Friesland
(twee leeuwen en - hier niet zichtbaar - zeven spanen)

De bodebus van de Hofsboden was waarschijnlijk het wapen van Friesland bekroond met vrouwe Justitia zoals dat voorkomt op de bodestaf van de deurwaarders van het Hof van Friesland; of aan het boveneind van een ketting vrouwe Justitia (vergelijkbaar met de achttiende-eeuwse bodebus van Sneek; << detail) en aan het ondereind het wapen van Friesland (zoals bij de Statenboden)

Oorspronkelijk was de bus voor het transport van schriftstukken gemaakt van hout (etymologie: buxus) of een ander materiaal; het is uiteindelijk een (zilveren) insigne aan een ketting en/of op een lint geworden. Een nieuwe bodebus kostte in 1593 6 £, in 1635 18 £ en in 1643 15 £; vgl. Betalingsord.

BODEN van het HOF VAN FRIESLAND 1585 - 1700

Voorlopige naamlijst, samengesteld door M.H.H. Engels, november 2013
Bronnen: (x) huwelijksregisters resp. (-) transporten onroerend goed Leeuwarden en resolutieboek Hof van Friesland (archief toegang 14 inv.nr. 76, benoemingen boden vanaf 1640)
De oudste van de klerken die in dienst waren bij de 12 raadsheren mocht een vacature deurwaarder of bode vervullen; resolutie 23 januari 1640 naar een al bestaande gewoonte.*
De opvolging is voor zover bekend door kleuren aangegeven. Men bedenke dat begin- resp. eindjaar van de dienstbetrekking met name vóór 1640 vroeger resp. later zal zijn geweest dan in de tabel kon worden vermeld!
Volgens blz. 66 van J. Sickenga, Het Hof van Friesland gedurende de zeventiende eeuw, Leiden 1869, waren er acht boden. De onderstaande lijst, hoewel onvolledig, doet vermoeden dat dat aantal pas in de loop van de 17e eeuw is gaan gelden.
In de tabel zijn aanvullingen opgenomen uit de database van het HCL en "Friezen uit vroeger eeuwen" (bode Merk 165[0?] weduwnaar).

ADDENDA m.u.v. Lambert Adriaens (nog) niet in de tabel verwerkt
• Archief van het Hof van Friesland, Tresoar toegang 14 inv.nr. 5 (commissieboek):
166r - Lambert Adriaens 15 maart 1574 benoemd. Hij had verzocht om in deze functie te worden aangesteld, omdat zijn vader, wijlen Adriaen Jansz., deze functie ook bekleed had evenals diens vader, Lamberts "oldevader" (grootvader). Laatstgenoemde heette blijkens een vermelding uit 1553 in een "quaclap" van het Hof van Friesland: Jan Lamberts.
Deze en andere vermeldingen in zestiende-eeuwse Quaclappen: Andries Jans 1579 - Cornelis Severijns 01-10-1557 - Doede Reyners 1586 - Euert Jans 1579, 1588, 1589 - Hans Claes 1562 - Jacob Symens/Symons 1583, 1588 - Jan Lamberts 1553 - Laurens/Laureyns Jans 1560, 1579 - Luytien Syties 1587 - Otte Willems Calus 1584 - Pieter Claes de Graue 1554 - Pieter (de) Cock 1587, 1588 - Pieter Matheus 1590 - Pieter de Grane 20-03-1564 - Tielman Staes 1579 - Willem Jans 1581, 1587 - Wyger Jans 02-10-1567 - Ydts Wybes 02-06-1559, 1560
198r - Otto Willemz. Catus 14 juli 1576 i.p.v. overleden Wicher Willemz.
233v - Martin de Salle 1 sept. 1579 i.p.v. Gale Tyaerdtz.
282r - Pieter Mathisz. 9 juli 1585 i.p.v. Matheus Joostz. in den Heere gerust
• Aquabrowser Tresoar (bode Hof):
Doecko Thomasz. 1580
Laurens Janszoon 1577
• Burgerboek Leeuwarden:
Boele Jansz. 1601 [bode Hof?]
• Extraordinaris betalingsordonnanties van Gedeputeerde Staten (ed. Anny Bokkinga 2010, I 1592-1631, II 1634-1646):
Pieter Matheus 1592, 1593, 1594, 1597, 1599, 1608
Jacob Janszn. 1597, 1598
Marcellus Goverts 1608
Harmen Roeleffs 1600
Jan Mathijszn. 1617

15
85

16
00

♦

17
00

Adriaens, Lambert - Speelmansstraat 1592, 1605, 1609, 1613

♦

Adriaens, Lambert

Arnoldini, Sixtus - Kl. Hoogstraat 1660

Arnoldini, Sixtus

♦

Arnoldini, Sixtus

Bartholdi, Keimpe - Waeze 1678

Bartholdi, Keimpe

♦

Bonnema, Hidde x 1688

Bonnema, Hidde

♦

Bouritius, Joannes x 1679 x 1687

Bouritius, Joannes

♦

Brandenburgh, Hessel x 1671

Brandenburgh, Hessel

♦

Camp/Kamp, Obias/Obbe x 1650 - Droevendal 1665, 1676

Camp/Kamp, Obias/Obbe

♦

Camp/Kamp, Obias/Obbe

♦

Feyckens/Feyckes, Jan x 1667 - Nieuwe Oosterstraat 1670, Nieuwestad ZZ 1678

Feyckens/Feyckes, Jan

♦

Gualtheri, Pybo x 1669 x 1671 - Heerestraat 1678

Gualtheri, Pybo

♦

Hania/Hannia, Wigle x 1628 x 1646 x 1649 - Ossehiem 1648, 1651, Droevendal 1670

Hania/Hannia, Wigle

♦

Hania/Hannia, Wigle

♦

15
85

16
00

17
00

Hartesii/Hartesius, Dominicus x 1649 - Breedstraat, Gr. Hoogstraat 1651, 1653, 1654

Hartesii/Hartesius, Dominicus

♦

Hartesii/Hartesius, Dominicus

Hoochslach, Wilhelmus Henrici x 1656 x 1664 - Gr. Hoogstraat, bij het Blokhuis 1654, 1656, 1661

Hoochslach, Wilhelmus Henrici

♦

Hoochslach, Wilhelmus Henrici

♦

IJsbrants/Isbrandts, Aene - Bontepapesteeg 1583, 1595, wijlen Bontepapesteeg 1605

♦

IJsbrants/Isbrandts, Aene

Jacobs, Jacob x 1626 - Korfmakersstraat 1613, 1627

♦

Jacobs, Jacob

♦

Jacobs, Jacob

Jans, Jan - Maria-Annastraatje 1626, Heerenwaltje 1629, Raadhuisstraatje 1631

Jans, Jan

♦

Jans, Jan

Jans, Pieter x 1620 - niet aangegeven 1635

♦

Jans, Pieter

♦

Jans, Pieter

Jansonius, Johannes - Heerstraat 1669

Jansonius, Johannes

♦

Jansz, Evert - Korfmakersstraat 15
85, niet aangegeven 1634

♦

Jansz, Evert

♦

Jansz, Evert

Joannes, Hayo - Bagijnestraat, Weerd 1613, 1619, 1622, 1627

♦

Joannes, Hayo

♦

Joannes, Hayo

Johannes/Johannis, Rutger/Rutgerus x 1651 - Gr. Hoogstraat 1654, wijlen Weerd 1667

Johannes/Johannis, Rutger/Rutgerus

♦

Johannes/Johannis, Rutger/Rutgerus

♦

15
85

16
00

17
00

Merck , Hendrick Jans van der x 1652

Merck , Hendrick Jans van der

♦

Merck , Hendrick Jans van der

Pesson, Petrus x 1657

Pesson, Petrus

♦

Pesson, Petrus

♦

Posthumus, Martinus x 1684

Posthumus, Martinus

♦

Potter, Jan - Waeze 1604

♦

Potter, Jan

Prigge, Henricus - Droevendal 1677

Prigge, Henricus

♦

Pruissen, Petrus Joannes x 1682

Pruissen, Petrus Joannes

♦

Pytters, Jan - Heerestraat 1626

Pytters, Jan

♦

Pytters, Jan

Reinalda, Hette Pieters x 1683

Reinalda, Hette Pieters

♦

Revers, Petrus x 1641

Revers, Petrus

♦

Revers, Petrus

Rienx, Keimpe - Zwitserswaltje, Achter de Groene kan 1633, 1642, 1645

Rienx, Keimpe

♦

Rienx, Keimpe

15
85

16
00

17
00

Scheerhagen, Harmen x 1632

Scheerhagen, Harmen

♦

Scheerhagen, Harmen

Stoffels, Stoffel - Stadswal ZZ bij de Huizumerpijp 1607

♦

Stoffels, Stoffel

Symons, Albart - Bollemanssteeg 1663

Symons, Albart

♦

Symons, Jacob - Turfmarkt, Tweebaksmarkt 1598, 16
00

♦

Symons, Jacob

Sytses, Cornelis x 1628 - Nieuwe Oosterstraat 1637, 1655, 1656, 1667

Sytses, Cornelis

♦

Sytses, Cornelis

♦

Verspeeck, Marcus - Korfmakersstraat 1612, 1613

♦

Verspeeck, Marcus

Vitringa, Martinus x 1681

Vitringa, Martinus

♦

Wackersma, Gote x 1700 x 1701

Wackersma, Gote

♦

Willems, Beernt x 1625 - Nieuweburen bij de Hoeksterpoort 1640, 1644, 1646, wijlen Nieuwe Oosterstraat 1675

Willems, Beernt

♦

Willems, Beernt

♦

Winsemius/Vinsemius, Claes Janssen / Nicolaus x 1647 - Heerenwaltje 1648, Gr. Hoogstraat 1654, Nieuwestad NZ 1668

Winsemius/Vinsemius, Claes Janssen / Nicolaus

♦

Winsemius/Vinsemius, Claes Janssen / Nicolaus

♦

15
85

16
00

17
00

• Uit het resolutieboek (alleen de opvolgingen in bovenstaande tabel verwerkt):
24v - * januari 1640:

Ende also voor desen bij den Hove geresolveert ende tot noch toe onderhouden is dat in de vacante plaetsen van de deurwaerders ofte boden de oldste clercq van de heeren van den Hove gepromoveert is geweest, heeft 't Hoff bij desen de voors. resolutie gerenoveert ende verstanden, dat naemaels die clercq die langst bij een van de heeren van den Hove gedient sal hebben ende alsnoch in dienst is, in 't een of ander ampt altoos beroepen sal worden, mits dat deselve nae verclaringe van desselfs heer daertoe bequaem wort geacht.

25r - 23 jan. 1640 boden Beernt Willems en Hermannus Scheerhagen deurwaarder geworden i.p.v. Willem Radijs en Jan Elgersma, 25 jan. als bode opgevolgd door Rutgerus Johannis en Pytter Revers
25r - 21 apr. Willems resigneert als deurwaarder en wordt weer bode; bode Horatius Algeri wordt deurwaarder
31r - 8 mrt. 1643 resigneert bode Pytter Revers; opvolger is Claes Joannis Winsemius, klerk van raadsheer Scheltinga
34r - 12 aug. 1646 i.p.v. wijlen Pytter Sytses wordt bode Wilhelmus Henrici, klerk van raadsheer Jongestal
36v - 20 juni 1649 wordt Obias Camp bode en Sipcke Abbema deurwaarder
40v - 13 sept. i.p.v. Beernt Willems wordt bode Dominicus Hartesii, oudste klerk van raadsheer Scheltinga
41v - 5 sept. 1651 Lucas Hendrix, klerk van raadsheer Theodorus Saeckma, wordt deurwaarder
82r - 19 juni 1658: voortaan is een borg van duizend carolus gls. vereist
103r - 27 okt. 1669 bode Pytter Pesson deurwaarder i.p.v. Douwe Pytter Jansen
103v - Pibo Gualtheri, klerk van raadsheer Grovestins, bode i.p.v. Pesson
105r - 9 mei 1670 Keimpe Bartholdi, klerk van raadsheer Ockinga, bode i.p.v. Albart Symons
108v - 23 mrt. 1671 Hesselus Brandenburgh, klerk van raadsheer Glinstra, bode i.p.v. Wigle Hania
114v - 18 jan. 1678 Taco Sibisma, klerk van raadsheer Ockinga, bode i.p.v. Johannes Jansonii
115r - 10 apr. Joh. Bouritius, klerk van raadsheer Heringa van Grovestins, bode i.p.v. Taco Sibisma
116r - 4 dec. 1680 Martinus Vitringa, klerk van raadsheer Rhala, bode i.p.v. Jan Feickes
121v - 5 okt. 1682 Johannes Westerup, klerk van raadsheer Sixma, bode i.p.v. Hesselus Brandenburgh
122r - 9 dec. Hetto Reynalda, klerk van raadsheer Idsinga, bode i.p.v. Hans Noê
126r - 18 jan. 1688 Pibo Gualtheri eerste deurwaarder i.p.v. Horatius Vitringa, Hiddeus Bonnema, klerk van raadsheer Grovestins, bode i.p.v. Pibo Gualtheri
127v - 3 mrt. 1692 Harmannus Tynsma, klerk van raadsheer Schotanus à Sterringa, bode i.p.v. Martinus Vitringa
128r - 16 nov. 1693 deurwaarder J. Posthumus wordt bode, bode J. Tynsma wordt deurwaarder
130r - 21 mei 1694 Cunradus Scholten, klerk van raadsheer Idsinga, bode i.p.v. Joannes Westerup
132v - 16 sept. 1697 Gote Wackersma, klerk van raadsheer Grovestins, bode i.p.v. Petrus Pruissen
133v - 22 dec. 1698 bode Tiebbe Domna drie maanden gesuspendeerd
139v - 24 sept. 1701 Pytter Hilarius, klerk van raadsheer Burum, bode i.p.v. Livius Feenstra

>> begin