>> HOMEpage

Lijst convooien en licenten 1722
Commentaar Friesland op concept Staten Generaal

Bron: Familiearchief Eysinga-Vegelin van Claerbergen, Tresoar Toegang 323, inv.nr. 4269
Transcriptie: John de Jong
Collationering en internetuitgave: M.H.H. Engels, mei 2015

Commentaar 1721 op het concept

Admiraliteit Harlingen 1721
Remarques van 't Collegie
ter admeraleteijt in Friesland
op het concept placaat tot
den opheff van de convoijen
en lecenten

Articul 4
Dient gepraecaveert dat Westwoldingerland
worde geeximeert nepens de betalinge van
's Lands regten van goederen komende
en gaande uijt en na zeven provintien.

Articul 41, 42 en 43
Uitgezondert de vette waaren, waar
van de geheele partij diende gewoo-
gen te worden mits dat de kosten
daarover vallende komende tot laste
van den Lande. En sulcks om de enorme
en groot sluijkerijen die met den in-
voer van vette waaren worden ge-
pleegt, voor te komen.

Articul 50
Agter het woord fraude deese woorden
bij te voegen: buijten sluijsen en dijken
en in fine: dog met drie hondert gul-
dens moogen worden geredicueert te
meer het volgende articul daartoe
aanleijdinge geeft

Articul 93
In fine bij te voegen: en zullen de
comisen daarop aan boord moeten
komen om te visitatie te doen op
gelijke boete om voor te komen de
vexatien van gemelte comisen om-
trent de scheepen

Articul 94
Agter de woorden om bij dezelve in
getrocken te worden te voegen: uijt-
gezondert de zodanige buijten
nood wederom bennen de zeegaaten
dezen landen komen in te vallen
off de waghten ter recherge onder 't
discreet van een ander Collegie zou-
den mogen off willen passeren.

Articul 109, 110 en 111
Deese articulen worden gehouden van
een zeer difficele execuitie diende daar-
om vooraf tussen de respective Collegien
ter admeraleteijt geconcenteert en
den middel beraamt te worden hoe
den inhout van dezelve in de beste
ordre en forme ist nodig te executeren
voorts word in bedinkenge gegeven
off scheepen beneden de dartig lasten
en die sonder ligten off last te bre-
ken met haare volle ladinge na
hunne gedisteneerde losplaatzen
komen op te zeijlen, tot minder be-
lemmeringe in de commercie niet
behooren te zijn geexemeert van 't
doen van een generale verklaringe
aan de uijterste waght op 't inkomen.

Articul 128 & 129
Den inhout van deze articulen van een
verren uijtzigt zijnde diende te werden
gepraecaveert dat zulke niet werde applica-
bel gemaakt op goederen over zee off langs
de wadden in dese landen inkomende, ook
zoude daarover met de Heeren vant
Collegie ter admeraleteijt in de provintie
van Zeeland behoorden te worden gecon-
centeert.

Articul 146, 147, 148 en 149
Was hoognodig dat in plaatse van de
woorden in margeno van dit articul
aangetekent zooveel 't middel te waater
is aanbelangende de geswooren meeters
privativelijk wierden gesubordineert aan
de respective Collegien ter admeraleteijt
zonder hetwelke niet duijterlijk kan
worden geinfineert dat het gewinschte
effect niet sal kunnen worden geobti-
neert

Artikel 149
Agter de woorden smeekoolen bij te voe-
gen: steenkoolen, ongemaalen schors
off duijffsteen, hout en steenkool voorts
int zelve articul agter de wo[o]rden met
een aff gestreeken maat bij te voegen
't zij in commissie off voor eijgen re-
keninge word opgeslagen.

Artikel 151
Dit articul word nodig geoordeelt om
geroijeert te worden en in plaatze gesteld:
dat alle de goederen en koopmanschapp
de ronde maat subject en wel bezonder-
lijk de graanen bij provijsie zoude
moeten worden verklaart en aangege-
ven conform 't cognosement en maat
van inscheppinge bij de aangevenge te
vertoonen onder zodanige poenaleteij-
ten als verstaan worden te behoren
om na gedaan uijtmetinge dien con-
form 's Lands regten te betalen

Articul 174,175 en 176
Door deze articulen word geoordeelt dat
veel twist onder de Collegien ter ad-
meraleteijt zoude kunnen werden
veroorzaakt en daromme dienstig
geoordeelt, dat articul 176 agter het
word onderwegen tusschen beijde werde
gevoegt de woorden en ter plaatse van
de ontladinge waaromtrent met alle
discretie gehandelt werdende, vermeijnt
werd den inhout van dese articulen
te kunnen werden gepasseert.
Eijndelijk wert in bedinkenge gegeven off
de articulen van 't meeten der scheepen
en de maniere van uijtrekeninge der
lastgelden door de langte, wijte, holte
niet wederom agter de lijste behoorden
te werden aangevoegt gelijk in de laest
voorgaande gecorrigeerde lijste in den
jaare 1700 is geschiet.

---

Remarques van 't Collegie ter adme-
raleteijt in Frieslandt op de concept
lijste tot den opheff van de convoijen
en licenten

A

Wert gevraagt waarvan int uijtgaan-
de zoowel als int inkomende nef-
fens verscheijde posten in de lijste
niet specifice de betaalinge word uijt-
getrocken off de woorden vrij off ver-
booden daarbij gevoegt, geconsidereert
de aangehaalde streeken door onkun-
de abuijzen zoude kunnen veroorsaken

Aarde, pijpaarde, potaarde, ongemaalen
krijt, almageo off roode schrieffaarde
manqueren.
Amber ongewerkt vide B
Amber gewerkt vide C cramerije
Appothecarije vide Specerij, drogerij
Azijn vide de letter W wijn

B

Ballen kaatse- off kolffballen man-
quert.
Beestjaal hieronder behoorde ook
gestelt te worden de paarden
wort gesustineert dat door het leg-
gen van een modicque betalinge van
drie a vier percent 't geheele jaar
door op de inkomende osse koejen 't zij
drooge off melk wezenlijker zal
worden bereijkt de salutaire inten-
tien van haar Ho. Mo. als door het
leggen van twintig guldens in de
maanden int jaar dat een verbod
impliceert.
Hetzelve word gesustineert ten respecte
van de levendige varkens, dat op de
zelve een convinabel belastinge werde-
de gelegt 't geheele jaar door, alzoo
de experientie zedert een reeks van
jaaren heefft geleert, dat de enorme
en grove sluijkerijen daarmede in de
negen ongeparmitteerde maanden
werdende gepleegt, niet hebben kun-
nen worden geweert off voorg[e]komen.
Bedden van teek off andere behoor-
den na de waarde verklaart te werden.
Boeken geprente off andere manqueerde
ook na de waarde aan te geven
Booter was te winschen dat de belas-
tinge op de inkomende booter op
een egale voet wierde gebragt 't zij
ook uijt wat quartieren dezelve
ingebragt offte waarwarts mogte
worden vervoert.
Borax manqueert.
Blauzel voorts allerhande fijne
verwinbergstoffen gecaltineerde en
diergelijke manqueeren. En behoorden
na de waarde aangegeven te worden.
Brandsteen manqueert ongewerkt;
behoorde bij gewigte en waarde aan
gegeven te worden.
Bijen manqueert.
Brillen vide Cramerij

C

Cabuijskool manqueert, vide fruijt
Calk manqueert; behoorde bij de mate
aangegeven te worden.
Carloneq vide swambalg
Coolen hetzij smee- of steenkoolen
moest betaalen als bij de graanen staat
geexpresseert ten respecte van de ronde
maat.
Schotse coolen diende bij de hoed off sal-
ter aangegeven te worden en bij haar
Ho. Mo. gereguleert hoeveel tonnen
voor een hoed off salter te rekenen
alzoo de practijq daaromtrent zeer
different is.
Coffers manqueert.
Confituren vide Specerij
Cork allerhande zoort van cork manqueert.
Cramerij manqueert.
Ook zoude onder Cramerij kunnen
worden gebragt allerhande gemaakt
Borstelwerk, gepolijst Staalwerk, koper,
tin en blickwerk, hoorn, schilpad, doos-
jes, kannen, gefugerreert Barnsteen,
allerhande Nurenburger poppegoed,
ijvoor waeijers, messen, scharties,
Brillen, lakwerk, schilderijen etc.

D

Dadels manqueert.
Dimetten behooren te staan bij de
linnens en gelijk beswaart.
Drogerije 't generale woort manqueert
en behoorde alle drogues beneden
de 15 a 20 ponden gehouden te worden voor
appothecarije off kleine specerije.
Duijvemist manqueert.

E

Entvogels manqueert.
Eijeren manqueert.

F

Fijne ferffstoffen van Blauwzel

G

Gomme allerhande zoort van gomme
te stellen off te bringen onder t gene-
rale woord drogues
Graanen: wert in bedenkinge gegeven off
niet met alle ernst en iever behoorde te
werden geinhaereert de verhoginge van
de belastinge op de inkomende graanen
volgens 't eeparig advijs van de Collegien
ter admeraleteijt in den jaare 1719 aan
haar Ho. Mo. ingedient.

H

Harts hoorn, koehoorn, topeijndens van
hoorns manqueeren.
Heede off werk van Vlas manqueeren.
Zoethout, pakhout manqueren.
Duijgen: pijpeduijgen manqueeren.
Huijden bij te voegen: zie Leer

K

Kalveren [resp.] koeijen vide Beestjaal
Kappers en diergelijke kruijdenierswaar
vide Specerijen
Konijnen manqueeren.
Koperwerk vide Cramerije

L

Lak aan brokken off staven manqueeren
Lakwerk vide Cramerij
Lompen daaronder gerekent oud touw, dritt
off oude netten onbequaam om op te slaan
en te pluisen tot werk.
Lijwater: werd in bedinkenge gegeven off
de breete en lengte bij de aangevinge niet
behoorde geexpresseert te werden
Maalerij off Nurenburger Cramerije
manqueert en hiervooren onder Cra-
merij geplaats[t].
Messen harzij[?], cargazoengoed [= uitgaande lading] off andere
manqueren. En behoorde geplaats[t] onder
Cramerije.
Meubelen en huijsgeraaden manqueert.

N

Netten en allerhande vischwant zoo oud als
nieuw waarom de belastinge op 't inkomen
niet is gespecificeert en uijtgetrocken.
Oud nett off dritt manqueert. En behooren
onder lompen geplaats[t] te worden.

O

Olij van olijven in kleine partien vide
Specerien

P

Paarden behoorde gebragt te worden onder
Beestijaal
Verders word gesusteneert dat dinstig zoude
zijn, dat de paarden int uijtgaan nog ee-
nigzints minder behoorden voorligt. En
op 't inkomen meerder belast te werden,
geconsidereert als zijnde een notabel bin-
nenlands product.
Pluijmage uijt Barbarijen manqueert.
Pluijmen: swaane dons vide veeren

S

Salsa pariglia manqueert.
Sassefras manqueert.
Schaarties, spijgels vide Cramerije
Specerijen: kleijne partijen etc. goed ten opzigte
van de natte waaren maar dog ten aan-
zien van de droge te verklaaren bij het
pond tot 15 a 20 ll.
Sponsen manqueert.
Swambalg off Carlauq off Calapide man-
queert. En is nodig om in de lijste geex-
presseert te worden om bij de waarde aan
te geven

T

Terpetijn manqueert.

V

Veeren, pluijmen, swaanedons etc. wert
in consideratie gegeven off dezelve niet
bij de waarde behoorden worden ver-
klaart geconsidereert 't merkelijk ver-
schil der wardie dezelve zoorten
Vlas: geheekelt vlas is volgen Resolu-
tie van haar Ho. Mo. de dato den 31 De-
cember 1686 belast met twaalff guld.
tien stuijvers de waarde van hondert
guldens. En nu op t inkomen en tot tien
guld. vermindert werd tot benefice-
ringe, van de 'binnenlandsche produc-
ten en mannufacturen geoordeelt dat
dat op t inkomen behoorde te blijven
beswaart met twaalff £ tien stuijvers.

W

Werk: addendum werk van gepluijst touw
Wijn, bier, azijn behoorde niet te mogen
worden uijtgevoerd als in de vaaten
gemerkt en getekent met de gewoone
wapens en merken van de provintie off
respective brouwerijen en daar te boven
gemunteert met een attistatie van de
brouwer, geconzidereert daardoor groot
en meenigvuldige sluijkerijgen zouden
kunnen werden gepraevinc[e]ert.

Articule 10 agter de lijste
Dewijle geexpresseert staat, dat 't wit
naeijgaaren, wagenschot, vat- en pijphout
zal werden gevolgt de voorige veijl-
lijste om dien conform de waarde daar-
aff te werden betaald, is overzulks hoog-
nodig dat de oude veijllijste werde
uijtgetrocken, alzoo na de introductie
van de nieuwe nut doen, dewijle de-
zelve binnen korten tijt zal zijn geamoveert.

>> begin