> > HOMEpage
Naamlijst krijgsgerecht Friesland
Bewerking van Stadhouderlijk archief (Tresoar/Rijksarchief in Friesland, toegang 7) inv.nr. 789 door
M.H.H. Engels, oktober 2006
Aangevuld m.b.v. Gisbertus Nauta's Register v.d. resolutiën v. Gedeputeerde Staten (ca. 1760; Nadere Toegang 5.09) en
Persoonsnamen- en zaaknamenindex op de Commissie- en instructieboeken (1502) 1587 - 1808 uit het archief van het Mindergetal (NT 5.17). Twee data duiden op de dag van de benoeming resp. beëdiging.
Nicolaas Arnoldi - Lijste van de successive Geregtscholtessen van 't Krijgsgeregte van Friesland
N.B. Dese lijste is geformeerd ten dele uit de Criminele Sententieboeken van 't Krijgsgerechte die voorhanden, ten deele uit Recesboeken waarin eenige weinige commissien geregistreert zijn, ten deele uit originele citatien en andere stukken, in 1740
Portret door Matthijs Accama, ca. 1760. Arnoldi was zelf gerechtsschout van 1736 tot 1758. Zijn vele overige functies zijn opgesomd in
"De Heeren van den Raede", Hilversum 1999, op blz. 329 onder nr. 5:
Barbara Knock, ged. Leeuwarden 12 sept. 1699, overl. 1784; tr. (att. van Leeuwarden 14 aug.) 1729 dr. Nicolaus Arnoldi, geb. Leeuwarden 23 jan. 1696, prom. Franeker 1716, imm. als advocaat l juli 1716, pensionaris van Leeuwarden 1718-1724, secretaris van Leeuwarden 1722-1732, monstercommissaris van Friesland (1725, 1728), particulier secretaris van prinses Maria Louise 1728-1765, van 1731 tot 1751 ook van haar zoon Willem Karel Hendrik Friso, ofwel stadhouder Willem IV, vanaf 1735 ook thesaurier-generaal; na 1751 particulier secretaris en thesaurier van de weduwe van de stadhouder, prinses Anna, en naar haar dood (1759) van haar kinderen, waaronder stadhouder Willem V. Tussen 1733 en 1777 is hij zes maal burgemeester (premier) van Leeuwarden geweest en tevens volmacht ten landdage, lid van het Mindergetal (1748-1759, 1766-1767), idem van de Rekenkamer (1761-1763), gedeputeerde (1769-1777) en afgevaardigde naar de synode als commissaris-politiek (1773), overl. Leeuwarden 7 aug. 1777, begr. Franeker.
* Hermanus Abeli wordt eerst gemeld in 1586, is geregtscholtus tot in November 1592
* Jacobus Lautenbach, geregtscholtus geworden in February 1593 - 1600
* Laurentius de Veno, Dr. Juris, 26/27 Maart 1605 i.p.v. Lautenbach. N.B. Voor off na dese schijnt nog de een off andere geregtscholt geweest te sijn.
* Esayas (off Eydse/Eyso) van Lyklama/Lycklema i.p.v. de Veno 16/18 December 1607 - 1623. Wierd grietman van O.Stellingwerff
* Jan/Johan van Bootzma/Bootsma 9/12 April 1624 - 1626 i.p.v. Lycklama
* Andries van Sytzama/Sytsma 17 Oktober 1626 - 1633 i.p.v. Bootsma
* Dr. Frederik van Hillama 1634 - 1636
* Horatius (off Hoyte) Meinsma 1636 - 1637. Is te Franeker in de regering gekomen.
* Hero van Ockinga 1 Mei 1637 - 1645
* Dr. Abraham Mellinga 22/28 Februari 1645 - obiit 1648 i.p.v. Ockinga
* Benedictus van Velsen 11/14 Augustus 1648 - 1660
* Johan Verhel 14/15 February 1661 - 1676 i.p.v. w. van Velsen
* Alrich Heyenga/Heyinga 30 Juny 1676 - 1681/1682
* Ericus van Haarsma/Haersma 22 July 1682 - 15 April 1687 i.p.v. Aeldright van Heyinga
* Michael van der Malen 15 April 1687 - obiit 1692
* Odulphus Saakama 8/10 January 1692 - 1694
* Dr. Femmerus van der Ley 15 Juni 1694 - 1700
* Dr. Wibrandus Heems 22 February 1700 - obiit 1736
* Dr. Nicolaas Arnoldi 27 November/19 December 1736 - 17 April 1758; heeft geresigneerd en daarop zijn dimissie bekomen.
Assessoren van het krijgsgeregte
|
* Wybrand Eekes 1593, 1594
* Johan Coenders 14 Febr. 1593 i.p.v. Wybrant Eeckes * Dr. Laurentius de Veno .... wierd geregtscholt * Dr. Ayso/Eiso van Lyklama/Lycklama 26 Maart/1 April 1605 - December 1607 i.p.v. Laurentius de Veno; wierd geregtscholt en naderhand grietman * Dr. Wiltetus Matthiae 16/17 December 1607 - ....; in plaats van Eyse Lyklama * Dr. Wibrandus Geldorpius 21 April 1632 - 1637 incluis * Dr. Johannes Nijsten 25/28 November 1637 - 1648 i.p.v. Wybrandus Geldorp * Dr. Harmannus Feykens 7/8 September 1649 tot 1666 incluis; i.p.v. w. Nijsten * Dr. Harmanus van Idsinga 15 February 1667 - Juli 1677 incluis; i.p.v. Feykens * Dr. Johannes Beucker 3/4 Augustus 1677 - 1680; i.p.v. Idsinga * Dr. Henricus Nieuhuisius/Neuhusius 24 February - .... * Dr. Oldolphus/Odulphus Saakama/Saackma 24/25 February 1680 - 1690; i.p.v. Nieuhuisius; wierd geregtscholt * Dr. Bernhardus Swalue 8 January 1692 - 1724 * Dr. B.J. / Joannis Bernhardus Swalue 26/29 April 1724 i.p.v. zijn vader * Dr. Jan Beucker 27 April 1751 i.p.v. Dr. J.B. Swalue |
* Lazarus Scheyl, Austriacus 1593, 1594
* Benne Meinsma 1594 in plaats van Scheyl. * Foppe/Foppo van Meinsma 15.. * Sixtus Ammema/Amama 24/26 Maart 1602 i.p.v. Foppe Meynsma * Martinus/Marthinus Martinides/Marthini (van Boelema) 1 April 1605 - .... Dr. Martinus Boelema nog in 1636 * Teotardus Boelema al in 1640 en tot 1661 * Dr. Mattias/Matthias van Viersen 10/11 January 1661 - 1687 i.p.v. Theotardus Boelema * Dr. Bernhardus de Horn 28 May / 15/16 Juni 1687 - 1708; i.p.v. Dr. M. Viersen * Johannes de Horn 26/28 July 1708 - 1744 * Dr. Bernhardus de Horn 30 September/ 2 October 1744 i.p.v. zijn vader |
Geregtschrijvers off Secretarissen van het krijgsgerechte
* Jan Peeters van Anwerpen geregtschrijver 1585 - 1589
* Hemmonides geregtschrijver 1589
* Urbaan/Urbanus Hans/Johannes geregtschrijver 1590
* Nicolaas/Nicolaus Siccama 12 Mei 1602 i.p.v. ontsl. Hans Wibaens
* V. Matthiae 1606 - December 1607
* Livius Siccama 24 April/16 December 1607 - December 1610 i.p.v. Wilthetus Mathias
* Fokko/Focco Feykens/Feyckens weder aangestelt 18/19 December 1610 - 1633; [nadat] Siccama geresigneert
* Dr. Teotardus Robijnsma 20 November 1633; i.p.v. Feykens
* Edo Henrici 20 September 1634 - nog in 1650; i.p.v. Robijnsma
* Dr. W. Hagius 1651 - 1659
* Dr. Meinardus Wiarda 16 December 1659 - nog in 1665; i.p.v. Hagius
* Julius Acronius 17 Juli 1667
* Johannes Faber 674; wierd in 1675 aangesteld tot secretaris van den Lt. Generaal Aylva; des bestellende de secretary van 't krijgsgeregte wierd in April 1680 gedeporteerd en gebannen
* Boltszma, als substituut van Faber 1675 - 1679
* Julius Acronius à Buma 1680 - 1685
* Taco Buma 18 April 1685 - 1720 [begr. in Westerkerk]
* Johan van Leeuwen 4 October 1720 - 1730
* Dr. Egbertus Arentz 15 Maart 1730 - 1738
* Dr. Jarichius Tadema 7 November 1738
Advocaten van 't krijgsgeregte
* Dr. Allardus Aestwarda tot 1694
* Dr. Joh. Holwerda 21 July 1694
* Dr. Georg Huber 5 Maart 1701 - 1730
* Dr. P. De Jong 27 October 1730 - 1734
* Dr. M. Arn. Sloterdijk 9 juni 1734 - 1744
* Dr. Joh. Wesselius 11 January 1744
Weibel [= bode]
* Nittert Joachims 4 December 1629 [i.p.v. zijn vader Joachim Nitterts]
* Horatius/Hotse Tjebbes Jellema 5/18 February 1652 i.p.v. resign. Nittert Hammama
* Joannis Hanenburgh 6 July 1681 i.p.v. H.T. Jellema
* Age Duierts/Duirds Alcama (van Boksum) 2 February 1697 i.p.v. J. Hanenburgh
* Bernardus Borgrinck 17 February 1706 i.p.v. A. Alckema. B. Borgrinck geconsenteert sijn ampt door de procureur Salomon Sapeides te mogen laten bedienen 16 April 1706; door de proc[ureu]r Hanso Munnicks 1 May 1708
* Hendrick Weslingh 6 February 1720 i.p.v. B. Borgrinck
* Franciscus Vertomme 21 February 1738 i.p.v. H. Weslingh
Geweldige provoost
* Hermannus Abeli 25 Jan. 1593 i.p.v. Jacob Hendricx Schouten
* Harmanus/Harmannus Abeli versocht transport van sijne bedieninge als gewaldige op sijn soon 11 May 1605
* Abelus Hermanni Febr. 1607 i.p.v. w. Hermannus Abeli
* Jan Nijs aengestelt tot gewaldige provoost i.p.v. Abelus Hermanni Curiander 25 January 1622
* Gillis Nijs 1 Oct. 1625 i.p.v. w. sijn vader J. Nijs
* Folckert Plumioen aengestelt tot gewaldige generâl i.p.v. Dirck Boeymer 11 Martii 1643
* Evert de Horn tot provisionele gewaldige aengestelt 27 April 1654; tot effective gewaldige 28 July/12 Augustus 1655 i.p.v. w. Folkert Jans Plumoen
* Cornelis de Visscher aengestelt tot gewaldige provoost i.p.v. w. E. De Horn 17 May 1679
* Gerloff/Rutger Rumans aengestelt tot gewaldige provoost i.p.v. C. De Visscher 29 Martii/12 Apr. 1684
* Jean Grandmaison aengestelt tot gewaldige provoost i.p.v. R. Rumans 22 February 1700
* Theodorus Lennep aengestelt tot capitain gewaldige i.p.v. w. J. Grandmaison 13 February 1705
* Arent van Lennep aengestelt tot gewaldige provoost i.p.v. T. Lennep 5 September 1727
* Jacob Dircks Ploegsma 17 Maart 1775
* Sikke Dirk Kuipers 2 Oct. 1793 i.p.v. J.D. Ploegsma
Het krijgsgerecht bevond zich in de Galileërkerkstraat tegen de zuidoostkant van de Galileërkerk; zie het afgebeelde detail van de plattegrond van Leeuwarden uit "Winsemius 1622": C = gleister kerck, K = sta.colegie [van Gedeputeerde Staten], O = d'munte; er stond een hek voor de gebouwen van het gerecht.
Literatuur: A.G. Bosch en A.P. van Nienes, Het krijgsgerecht der Friese en Nassausche regimenten (circa 1583 - 1775). In: Pro Memorie. Bijdragen tot de rechtsgeschiedenis der Nederlanden 3(2001), 233-251.
>> begin